Liczba wyświetleń: 1518
Wybór papieża Innocentego VIII jako bohatera artykułu jest przypadkowy. W celu ukazania oblicza kościoła rzymsko-katolickiego na przestrzeni dziejów, nie jest konieczne sięganie do szczególnie drastycznych przykładów korupcji wśród kościelnej arystokracji, zwłaszcza na wysokim poziomie hierarchii. Aby otrzymać zatrudnienie w instytucji kościoła i włączyć się w dzieło krzewienia bezużytecznego szablonu kulturowego, należy albo wierzyć w zbiór archaicznych, bliskowschodnich zabobonów, albo udawać że się wierzy. Pierwsza możliwość jest demonstracją ciemnoty, nawet jeśli ozdobionej bełkotem cytatów z Biblii. Druga ujawnia obłudę, praktykowaną dla osiągnięcia prestiżu i przepychu. W obu przypadkach trudno traktować arystokrację kościelną, teraz i w przeszłości, jako awangardę intelektualną lub filary moralności. Historia Chrześcijaństwa obfituje w przykłady dostojników, którzy byli produktem swoistej preselekcji, faworyzującej zabobonną głupotę, lub częściej, chciwość i głód władzy.
Giovani Battista Cibó (1432-1492), który po wstąpieniu na urząd papieża przybrał imię Innocenty VIII, nie był wyjątkiem. Był synem rzymskiego senatora i wkrótce po ukończeniu nauk w Padwie został biskupem Savonny, na skutek protekcji kardynała Calandrini. W roku 1473 papież Sykstus IV uczynił z niego kardynała. Konklawa po śmierci Sykstusa IV, manipulowana była przez kardynała Giulliano della Rovere (późniejszy papież Juliusz II).
Po swym poprzedniku Innocentym VIII odziedziczył spustoszony skarbiec. Dla zachowania przepychu papieskiego dworu należało zdobyć ogromne fundusze. Podwyższenie podatków w państwie papieskim byłoby samobójstwem politycznym. Innocenty VIII powołał, zatem szereg urzędów w kurii i poza nią, które sprzedawał na zasadzie licytacji. Sytuacja finansowa papiestwa pogorszyła się jeszcze, kiedy Innocenty VIII, ulegając wpływowi Giulliano della Rovere, stanął po stronie rebelii arystokracji neapolitańskiej, przeciw Ferdynandowi I, królowi księstwa Neapolu. Konflikt zakończył się niekorzystnym dla papiestwa rozejmem, w 1486 roku. Trzy lata później wojna z Neapolem rozgorzała ponownie, skutkiem czego Innocenty VIII ekskomunikował Ferdynanda I.
Jeszcze jako biskup, Innocent VIII został ojcem kilkorga dzieci, którym później zapewnił dobrobyt, organizując dla nich intratne małżeństwa i urzędy. Na przykład małżeństwo swojego syna, imieniem Franceschetto z córką Lorenzo de’ Medici, oraz osadzenie 13 letniego wnuka na urzędzie kardynała.
Innocenty VIII był przekonany o realności czarnej magii, czarownic i demonów. W roku 1484 ogłoszona została bulla papieska Sumis desiderantes, sankcjonująca używanie najbardziej drastycznych metod w walce z czarownicami (tortury, palenie na stosie, konfiskata majątku itp.). W zapale zwalczania czarownic, Innocenty VIII promował dzieło Kramera i Sprenglera “Malleus maleficarium” (“Młot na czarownice”), jako podręcznik niezbędny przy wykrywaniu i tępieniu czarownic. Do początku XIX niezliczone rzesze ludzi, zwłaszcza kobiet, padły ofiarą chorej ideologii, propagowanej w tej haniebnej encyklopedii demonologii.
W dziedzinie tępienia wolnej myśli Innocenty VIII przeszedł do historii, zakazując w roku 1486, dyskusji i studiowania tez Pico della Mirandola, wiodącego krzewiciela renesansowego Neoplatonizmu.
Innocenty VIII cale swe życie nie cieszył się dobrym zdrowiem. Niedługo przed śmiercią począł uciekać się do niezwykłych metod, w celu przedłużenia swej egzystencji. Niestety, nie pomogło ssanie mleka z piersi karmiącej matki. Przetaczanie krwi z żył młodych chłopców, doprowadziło do wykrwawienia i zgonu, co najmniej trzech z nich, nie przywróciło jednak zdrowia papieżowi. Innocenty VIII zmarł 25 lipca 1492 roku, pozostawiając papiestwo w chaosie i anarchii.
Przekazy dotyczące jakiegokolwiek użytecznej wkładu Innocentego VIII do europejskiej cywilizacji, nie przetrwały do dzisiejszych czasów.
Autor: Witold Ryniuk
Źródło: “Horyzont” nr 2/1997
Poznaj plan rządu!
