Raport z Papui Zachodniej 2021 – 1

Opublikowano: 25.03.2021 | Kategorie: Polityka, Prawo, Publicystyka, Publikacje WM, Społeczeństwo, Zdrowie

Liczba wyświetleń: 2773

TORTURY I ZBIOROWE MORDERSTWO W OŚRODKU ZDROWIA

W ostatnich miesiącach doszło do intensywnych konfrontacji zbrojnych w regencji Intan Jaya w Papui Zachodniej pomiędzy indonezyjskim wojskiem i siłami bezpieczeństwa tego kraju a Armią Wyzwoleńczą Papui Zachodniej (TPN-PB).  Około 1000 mieszkańców z czterech wiosek w dystrykcie Sugapa w regionie Intan Jaya w Papui Zachodniej schroniło się w Zespole Duszpasterskim Kościoła Katolickiego Sw. Mikaela Bilogai. „Zastrzelimy Ciebie i zjemy Twoje serce” – oto groźby jakie mogą usłyszeć mieszkańcy wsi w Intan Jaya w Papui Zachodniej, ze strony dowódców indonezyjskiej armii (TNI). Indonezyjska armia prowadząca operację grozi cywilnym mieszkańcom Papui Zachodniej, aby opuszczali własne wsie bo „mogą zostać zastrzeleni”.

W jednej z konfrontacji w dystrykcie Sugapa zginął indonezyjski żołnierz. Szybko wszczęto pogoń za partyzantami papuaskimi. Zaczęło się niepokojenie mieszkańców wiosek, przeszukania, rewizje w związku z oskarżeniami o ukrywanie bojowników TPN-PB. We wsi Mamba ranny w lewe ramię został Janius Bagau (pocisk roztrzaskał kość ręki). Został on umieszczony w samochodzie należącym do Regenta Prowincji Intan Jaya w Amaesiga, celem przewiezienia go do Ośrodka Zdrowia we wsi Yokatapa. Rannemu towarzyszyło dwóch młodych członków rodziny – Justinus Bagau oraz Sony Bagau. W ośrodku zdrowia pojawili się indonezyjscy żołnierze, którzy rozpoczęli brutalne przesłuchanie rannego oraz dwóch towarzyszących mu młodych mężczyzn. Przesłuchanie wkrótce zmieniło się w tortury, a na koniec dokonane z zimną krwią morderstwa.

Charakterystyczną cechą indonezyjskiej propagandy jest dążenie do całkowitego wyeliminowania “przecieków” na temat łamania praw człowieka w Papui Zachodniej oraz fałszowanie obrazu rzeczywistości, jeśli już taki “przeciek” nastąpił. Indonezyjska Armia (TNI – Tentara Nasional Indonesia) w swych oświadczeniach stwierdzała, iż trzy ofiary śmiertelne z dnia 16.02.2021 w Intan Jaya to zastrzeleni członkowie Armii Wyzwolenia Papui Zachodniej (Tentara Pembebasan Nasional Papua Barat TPN-PB). Wersję tę własnym nazwiskiem bronił indonezyjski pułkownik Suriastawa. Rzecznik Prasowy TPN-PB Sebby Sambom stanowczo potępia tego typu twierdzenia. Informuje, iż trzej młodzi mężczyźni (Janius Bagau, Justinus Bagau oraz Sony Bagau) są ofiarami cywilnymi, a TPN-PB nie odnotowało żadnych strat w swych szeregach w ostatnich starciach w Dystrykcie Sugapa (Regencja Intan Jaya). Cywilny profil mężczyzn potwierdził również regent Intan Jaya, Natalis Tabuni.

Należy zauważyć, że trzech młodych mężczyzn – członków ludu Moni – zginęło w wyniku tortur w Ośrodku Zdrowia Bilogai (Puskesmas Bilogai), co nadaje temu wydarzeniu szczególnie mroczną, przygnębiającą wymowę. Miejsce, gdzie świadczona jest pomoc medyczna nie powinno być przestrzenią, gdzie odbywają się tortury, a ludzie nim poddawani wydają tam ostatnie tchnienie. Janius Bagau był przetransportowany do Ośrodka Zdrowia Bilogai, ponieważ został ranny podczas „eksmisji’ wioski (zwanej w indonezyjskim żargonie wojskowym „ewakuacją”), zorganizowanej w trakcie operacji militarnej TNI. Podkreślmy to raz jeszcze: Justinus i Sony Bagau pojechali razem z nim do ośrodka samochodem Regenta Intan Jaya, aby towarzyszyć krewniakowi. Tam pojawili się żołnierze TNI, którzy poddali trójkę brutalnym przesłuchaniom. „Ośrodek Zdrowia to nie pole bitwy, w związku z tym dezinformacja indonezyjskich władz powinna szybko zostać zdemaskowana” – napisał komentujący tę sprawę na bieżąco Rafał Szymborski z Free West Papua Campaign Poland.

Tortury i zamordowanie w placówce medycznej mężczyzn z ludu Moni, to tylko jedno z kilku uderzających morderstw i egzekucji Zachodnich Papuasów w ostatnich miesiącach.

Terah Wanmang z ludu Damal to kolejna ofiara cywilna indonezyjskiej aktywności militarnej. Terah Wanmang został śmiertelnie postrzelony  w piątek 19 lutego 2021 roku przez indonezyjskich żołnierzy na lotnisku we wsi Aminggaru (Regencja Puncak, Dystrykt Kelaturuma). Pochodzący ze wsi Pilogoma Terah Wamang zginął zaledwie 6 dni po torturach i morderstwach w Ośrodku Zdrowia Bilogai.

Pod koniec ubiegłego roku zachodniopapuaski pastor Yeremia Zanambani i katolicki katecheta Rufinus Tigau, zostali zamordowani w dwóch osobnych aktach w regionie Intan Jaya. 20 listopada ubiegłego roku przynajmniej trzech zachodniopapuaskich nastolatków zostało straconych przez indonezyjski szwadron śmierci, którego uniformy i strategia działań przypominała model charakterystyczny dla antyterrorystycznego oddziału Densus-88.

6 marca 2021 roku z rąk indonezyjskich żołnierzy zginął 17-latek Melianus Nayagau. W zbliżonym czasie z zimną krwią w wiosce Ndugisiga, położonej w Intan Jaya, zamordowano także nie słyszącego i niepełnosprawnego mężczyznę, 36-letniego Donatusa Miripia. Pod koniec grudnia 2020 roku z kolei dowódca Żandarmerii Wojskowej armii indonezyjskiej (Danpuspomad), gen. Dodik Widjanarko, przyznał, że indonezyjscy żołnierze po  zamordowaniu we wrześniu w Intan Jaya dwóch cywilów, Luthera Zanambaniego i Apinusa Zanambaniego, spalili następnie ich ciała, by ukryć ślady swojej zbrodni.

WYDZIELENIE TRZECIEJ PROWINCJI JAKO ELEMENT POLITYKI „DZIEL i RZĄDŹ”

Indonezyjskie władze sięgając po stare instrukcje służb specjalnych i indonezyjskich akademików sprzed 20 lat ponownie chcą dokonać podziału Papui Zachodniej na mniejsze prowincje. Już w okresie „Papuaskiej Wiosny” w 1999 roku indonezyjskie  władze postanowiły administracyjnie podzielić Papuę Zachodnią na mniejsze prowincję, tak by stworzyć klasę lokalnych biurokratów żywotnie zainteresowanych finansowymi korzyściami kooperacji z Dżakartą. Jasno wtedy wskazano, że taka polityka może pomóc w rozbiciu ruchu niepodległościowego w Papui Zachodniej. Plan ten wszedł w życie podczas administracji Megawati Sukarnoputri, kiedy obszar o powierzchni 420 tys km2 podzielono na dwie indonezyjskie prowincje (Papua Barat – Papua Zachodnia i Papua). Planowano wówczas wydzielić jeszcze jedną prowincję (Papua Tengah – Papua Środkowa), ale wielki tumult w Timice, zmusił indonezyjskich oficjeli do wycofania się z tych planów.

Po masowych protestach w Papui Zachodniej z sierpnia i września 2019 roku prezydent Joko Widodo i minister Wiranto, nie tylko wprowadzili „zaciemnienia internetowe w Papui Zachodniej”, uznane w późniejszym postępowaniu sądowym za nielegalne, ale i postanowili przywrócić program dalszego podziału Papui Zachodniej na mniejsze prowincje. W tym celu do Dżakarty przybyła kontrowersyjna delegacja z Papui Zachodniej, która na spotkaniu z prezydentem Zjednoczonej Republiki Indonezji, przed kamerami, zaprezentowana została jako esencjonalny głos z Papui Zachodniej. Co ciekawe jednym z jej postulatów rozwiązania konfliktu indonezyjskiej metropolii z Zachodnimi Papuasami, wskazywała ona podzielenie Papui Zachodniej na trzy lub pięć nowych prowincji.

Wraz z rozwojem dyskusji wokół wdrożenia nowej wersji Specjalnej Autonomii (Otsus Jilid II), indonezyjskie władze przy wsparciu niektórych kręgów biurokratycznych w Papui Zachodniej, postanowiły wyłożyć na stół w ostatnich miesiącach stary plan sprzed 18 lat. Projekt forsowany pod hasłem Obszaru Nowej Autonomii (DOB – Daerah Otonomi Baru), zakłada wydzielenie z ziem prowincji Papua, trzeciej zachodniopapuaskiej prowincji – Papui Środkowej, w skład której weszłyby regencje Nabire, Dogiyai, Deiyai, Paniai, Intan Jaya, Mimika i Puncak.

W niektórych regionach Papui Zachodniej indonezyjskie władze rozpoczęły już „akcje socjalizacyjne” mające na celu wytworzenie wrażenia, że Zachodni Papuasi popierają koncepcję DOB i Specjalnej Autonomii. 2 marca 2021 roku członkowie społeczności Kurima stanowczo odrzucili „akcję socjalizacyjną” prowadzoną przez członków proindonezyjskiej koterii, którzy propagowali koncepcję nowej Specjalnej Autonomii i DOB. Kiedy mieszkańcy Kurima weszli w konflikt z ludźmi usiłującymi zgromadzić członków Kurimy pod biało-czerwonymi flagami Republiki Indonezji, przybyli w pełni uzbrojeni indonezyjscy żołnierze, którzy następnie drwili z Zachodnich Papuasów i obrzucali ich rasistowskimi obelgami.

https://www.youtube.com/watch?v=WK-qfjAKc1Q

Wśród propagatorów wydzielenia nowej prowincji podczas spotkania w Kurimie, znalazł się Hengky Haselo, którego zdjęcia i nagrania, ubranego w czerwoną koszulę – w asyście indonezyjskich żołnierzy, kłócącego się z członkami społeczności z dystryktu Kurima – obiegły sieć internetową. Hengky Haselo, który jest sołtysem wioski Honelama w dystrykcie Wamena prowadząc akcję mobilizacyjną na rzecz „podziału” usiłował występować w roli wodza Kurimy. Przypisywał sobie kompetencje, role i wpływy, których nie posiadał. Zaprezentowanie go w tej roli, mogło być jednak użyteczne dla propagandy. Próbę tę potępiły stowarzyszenia młodzieżowe i studenckie z regencji Yahukimo, które opisały Hengky’ego Haselo i towarzyszącego mu Carlosa Huby jako ludzi, którzy nie reprezentują tradycyjnych stowarzyszeń w obrębie dystryktu Kurima.

Oficjalnie projekt Obszaru Nowej Autonomii (DOB) potępił Tymczasowy Prezydent Papui Zachodniej i przewodniczący Zjednoczonego Ruchu Wyzwolenia Papui Zachodniej (ULMWP), Benny Wenda. Indonezyjskie władze – w jego ujęciu – pozostają rządami kolonialnymi. Benny Wenda zwraca uwagę na to, iż indonezyjskie wojsko torturuje Zachodnich Papuasów i zabija ich, a administracja z Dżakarty sprowadza na ich ziemie międzynarodowe korporacje degradujące wzgórza i lasy. Wobec tego dalsze dzielenie Papui Zachodniej na odrębne prowincje jest kolejną próbą rozbicia jedności mieszkańców i rodzimych spadkobierców Papui Zachodniej.

Lud Papui Zachodniej odrzuca indonezyjską obecność w regionie poprzez odrzucenie podziału prowincji Papua Środkowa oraz nowej wersji Specjalnej Autonomi (OTSUS Jilid II). Ponad 600 tysięcy osób podpisało już Petycję Ludu Papui (PRP), w której opowiedziało się przeciwko indonezyjskim pomysłom i wezwało do rozpisania referendum niepodległościowego. „Specjalna Autonomia” i „DOM” to ślepy zaułek, to życzenie Dżakarty – podkreśla Benny Wenda.

12 lutego 2021 roku Natalius Pigai (były Papuaski Komisarz Praw Człowieka Zjednoczonej Republiki Indonezji) – zamieścił na Twitterze zdjęcie przedstawiające jego spotkanie z elitami politycznymi indonezyjskiej partii GOLKAR. Natalis Pigai podczas spotkania ocenił politykę „Obszaru Nowej Autonomii” jako politykę okupacyjną, nieaktualną w dzisiejszych realiach. Według niego pomysł ten ma w sobie olbrzymi potencjał destrukcji i może doprowadzić do napięć i przebiegu zdarzeń analogicznych jak podczas wojny w byłej Jugosławii i Sudanie. Natalis Pigai sugeruje indonezyjskim parlamentarzystom i prezydentowi Indonezji Jokowiemu Widodo zamrożenie Ustawy o Programie Specjalnej Autonomii z roku 2001. Do przeprowadzenia negocjacji z ludnością Papui zasugerował wyznaczenie wiceprezydenta Indonezji Ma’rufa Amina. W latach 2021-2024 OTSUS powinien być jego zdaniem “zamrożony”, celem przeprowadzenia postulowanych negocjacji ze społeczeństwem Papui.

NARASTA OPÓR I ODRZUCENIE NOWEJ WERSJI INDONEZYJSKIEJ SPECJALNEJ AUTONOMII DLA PAPUI ZACHODNIEJ

Już 108 organizacji, stowarzyszeń, sojuszy ludowych, narodowych i etnicznych z całej Papui Zachodniej poparło Petycję Ludu Papui (Petisi Rakyat Papua), która jest wyrazem odrzucenia przez Papuę Zachodnią planów indonezyjskich władz narzucenia jej drugiego wydania Specjalnej Autonomii (Otsus Jilid II).  Na rok 2021 przypada zakończenie Specjalnej Autonomii dla Papui Zachodniej. Indonezyjskie władze w Dżakarcie chcą narzucić Zachodnim Papuasom nową, bliźniaczą wersję zależności. Zachodni Papuasi, reprezentujący wszystkie segmenty społeczeństwa – tradycyjne, kobiece, społeczne, studenckie, polityczne i niepodległościowe – od Raja Ampat po Merauke i od FakFak po Jayapurę, odrzucają narzędzia dominacji, kontroli i kolonizacji indonezyjskiej, w zamian domagając się prawa do samostanowienia o losie własnym i swoich ziem

Największa masowa demonstracja w tej sprawie odbyła się w ostatnim miesiącu w regencji Dogiyai, gdzie tysiące demonstrantów pomaszerowało 22 lutego 2021 roku bezpośrednio pod budynek Rady Przedstawicielskiej Parlamentu Regionalnego Regencji Dogiyai. Wśród uczestników wystąpienia odnotowano obecność członków Solidarności Ludu Papui (SRP), Komitetu Narodowego Papui Zachodniej (KNPB), Parlamentu Narodowego Papui Zachodniej (PNWP), Ludowego Parlamentu Regionalnego (PRD), jak również młodzież szkół średnich i wyższych, przywódców plemiennych i religijnych i pracowników cywilnych. Manifestacji przewodził Benny Goo.

Manifestujący opowiedzieli się przeciwko dwóm przedsięwzięciom umacniającym indonezyjską obecność w regionie:

– Przeciwko planom objęcia Papui Zachodniej perspektywą Obszaru Nowej Autonomii (DOB), poprzez wydzielenie trzeciej z terytorium trzeciej indonezyjskiej prowincji Papua Środkowa. Wizja ta jest promowana przez grupę osób skupionych wokół Stowarzyszenia Regenta Meepago wśród których znajdują się proindonezyjskie koterie z regencji Nabire, Dogiyai, Deiyai, Paniai, Intan Jaya, Mimika i Puncak.

– Odrzucili plan budowy centralnego posterunku policji w Dogiyai (Mapolres Dogiyai). W regencji istnieją już dwa posterunki policji w Kamuu i Mapia.

https://www.youtube.com/watch?v=JytJQ0X4Agc

Benny Goo, przewodniczący zgromadzeniu powiedział, że plany te powinny zostać wstrzymane, jako, że regent Dogiyai i jego zastępca nie wyszli im na spotkanie, aby wysłuchać postulatów ludu. Wcześniej, 11 stycznia 2021 roku setki Zachodnich Papuasów pod egidą Frontu Ludowego Papui (FRP) odbyło długi 9-kilometrowy marsz pod regencyjny parlament w mieście Sorong, gdzie obok odrzucenia Specjalnej Autonomii, uczestnicy opowiedzieli się również za wstrzymaniem operacji indonezyjskiej armii w regencji Nduga oraz wycofaniem tych wojsk z Papui Zachodniej.

Setki tysięcy mieszkańców Papui Zachodniej podpisuje petycję o odrzuceniu Specjalnej Autonomii dla Papui Zachodniej –  informacji tej już w lipcu 2020 roku nie mógł pominąć indonezyjski oddział CNN. Organizacja pozarządowa „Zielona Papua” latem 2020 roku doliczyła się liczby 654 561 Zachodnich Papuasów, którzy podpisali petycję odrzucającą formę kontroli Indonezji nad Papuą Zachodnią jaką jest Specjalna Autonomia. Przewodniczący Zielonej Papui, Yohanes Giyai, powiedział, że petycja jest platformą za pośrednictwem, której Papuasi odrzucający plany indonezyjskiego rządu nakierowane na kontynuację Specjalnej Autonomii w jej nowej odsłonie – Specjalna Autonomia II (Otsus Jilid II). Jako alternatywa dla Specjalnej Autonomii stawiana jest niepodległość.

Zachodniopapuaski Pastor Socratez Sofyan Yoman przestrzega swych rodaków, aby nie dali się zwieść władzom centralnym w indonezyjskiej Dżakarcie, co do ich intencji związanych z wdrożeniem drugiej edycji OTSUS. .Zwraca się również do indonezyjskich dygnitarzy, aby nie przeliczali godności Zachodnich Papuasów na pieniądze. Nie da się jej kupić szermując hasłami rozwoju infrastrukturalnego i rozdawnictwa. Deklarowane 94 tryliony indonezyjskich rupii nie rozwiążą krwawego konfliktu w Papui Zachodniej.

Intencje indonezyjskiego rządu ukazuje jego determinacja do tłumienia debaty na temat Specjalnej Autonomii w Papui Zachodniej. W listopadzie w Merauke doszło do bezprecedensowych wydarzeń.  Członkowie Zgromadzenia Ludu Papuaskiego (MRP) reprezentacji ludowej działającej na mocy Specjalnej Autonomii oraz inni uczestnicy spotkania, zostali aresztowani i przewiezieni na komisariat policji w Merauke, gdyż zgromadzili się, aby rozmawiać o statusie swego terytorium. Wśród zakutych w kajdanki znalazł się doradca MRP, Wensislaus Fatubun, którego oskarżono o posiadanie poufnego raportu indonezyjskiego wywiadu.

Złudzenia nie pozostawiają słowa innych wysokich urzędników w prowincjonalnych strukturach w regionie. Yunus Wonda, wiceprzewodniczący Rady Reprezentantów Ludowych Prowincji Papua (DPRP) stwierdził pod koniec lutego 2021 roku, że za każdym razem gdy na forum DPRP jego członkowie otwierali się na pluralistyczną debatę o Specjalnej Autonomii „byli uważani za separatystów, przywódców Armii Narodowego Wyzwolenia Papui Zachodniej czy Organizacji Wolnej Papui”. „Oskarżano nas o podżeganie do rozmów o niepodległej Papui, o działanie przeciwko państwu” – słowa te płynęły z ust urzędnika wykonującego swój mandat w ramach prowincjonalnych struktur indonezyjskiego państwa w Papui Zachodniej.

WOJSKOWA PROPAGANDA KREUJE ZŁUDZENIE, IŻ ZACHODNI PAPUASI POPIERAJĄ INDONEZYJSKIE ROZWIĄZANIA W SWOIM REGIONIE

Na tym zdjęciu widzimy indonezyjskich żołnierzy, którzy dokonują aktu przekupstwa Papuasa, poprzez wręczenie mu pudełka z makaronem, aby ten w zamian wsparł nową, rozszerzoną wersję Specjalnej Autonomii (Otsus Jilid II).

Po otrzymaniu pudełka makaronu instant z rąk indonezyjskich służb, Hans Mote pochodzący z regionu MeePago, powiedział, że został zmuszony do wzięcia udziału w propagandowym nagraniu, które miało wesprzeć program drugiego Pakietu Specjalnej Autonomii i wydzielenia trzeciej prowincji w Papui Zachodniej.

Hans Mote twierdzi, że film krążący w sieci na którym czyta on rzekome oświadczenie jako „lokalny przywódca” jest świadectwem przymusu. „W rzeczywistości nie chciałem czytać oświadczenia, nie mówiąc już o tym, że nie jestem wodzem plemienia Meepago w Jayapurze. Czułem jednak strach gdyż indonezyjskie wojsko przyszło w pełni uzbrojone”. Hans Mote oficjalnie wycofał się z tego oświadczenia, stwierdzając, że mieszkańcy Papui Zachodniej nie potrzebują projektów indonezyjskiego rządu.

Taki porządek rzeczy trwa już od 1969 roku kiedy to przeprowadzono plebiscyt znany jako Akt Wolnego Wyboru który nie był głosowaniem powszechnym, opartym na zasadzie “jeden człowiek-jeden głos”, lecz zostało przeprowadzone na zasadach indonezyjskich (musyawarah), gdzie 1026 zastraszonych przez żołnierzy elektorów zostało zmuszonych do głosowania na rzecz integracji Papui Zachodniej z Indonezją. Rząd Indonezji chce, aby Papuasi sprzedawali swą wolność w zamian za materialne podarunki.

Nie jest to jednak jedyne oblicze indonezyjskiej propagandy. Na Twitterze, Instagramie i na Facebooku indonezyjskie służby i wywiad rozwijają sieć kont, które za pośrednictwem komunikatów i memów mają na celu kształtowanie międzynarodowych i krajowych narracji o ruchu niepodległościowym w Papui Zachodniej

W odpowiedzi na rozwijające się poparcie dla ruchu niepodległościowego w Papui Zachodniej, indonezyjskie służby wojskowe i cywilne wdrożyły na całym świecie akcję propagandową on-line tworząc tysiące fałszywych kont, które posługując się językiem angielski, holenderskim i indonezyjskim próbują wpływać na opinię publiczną na całym świecie.

Posługując się wygenerowanymi wizerunkami nieistniejących często ludzi indonezyjski wywiad zachwala rozwój w Papui Zachodniej, oskarża zwolenników niepodległości Papui Zachodniej o korupcję i kłamstwo, kreuje wizerunek indonezyjskich żołnierzy jako oddanych ludności Papui Zachodniej. Konsekwentnie przemilcza zarazem przypadki morderstw, przemocy i tortur, a także historycznych nadużyć wobec Papui Zachodniej

PROJEKT TRANS PAPUA JAKO ELEMENT KOLONIZACJI PAPUI ZACHODNIEJ PRZEZ INDONEZJĘ

Stworzenie dróg, które łączyły by odizolowane tereny kolonizowanego terytorium z portami, które są punktami wywozu surowców wydobywanych z dala od wybrzeża, zawsze było istotnym elementem opanowania i surowcowej eksploatacji kolonizowanego terytorium. Tą samą strategię stosują władze indonezyjskie w Papui Zachodniej.

Dave Robie pisze, że 4300-kilometrowa autostrada Trans-Papua której koszt wynosi 1,4 mld dolarów USD miała przynieść „bogactwo, rozwój i dobrobyt” odizolowanym regionom Papui Zachodniej. Tak twierdzili przynajmniej planiści i politycy siedzący w biurach w jawajskiej Dżakarcie.

W rzeczywistości, jak pisze australijski dziennikarz John Martinkus w swojej książce „The Road: Uprising in West Papua” , autostrada ta przynosi okupację wojskową przez wojska indonezyjskie, wiąże się z wyzyskiem przez zagraniczne firmy, niszczy środowisko i niesie za sobą kolonizację obszaru przez indonezyjskich migrantów.

Historyczny przywódca Zachodnich Papuasów, związany z Prezydium Rady Papui i Radą Zwyczajową Papui, Thaha Al Hamid uważa budowanie drogi pośrodku lasu za formę legalnego okradania państwa. Procederu tego nie ma odwagi kontrolować, jego zdaniem, żadna indonezyjska agencja rządowa. Droga nie zaspokoi potrzeb lokalnych mieszkańców, którzy w najlepszym wypadku idąc boso, będą unikali rozpalonego w słońcu, parzącego w stopy asfaltu. Fotografie szosy, wieszczące sukces polityki rządowej mają nie tyle pomóc Papuasom, co dać im odczuć „smak Dżakarty”.

Zachodni Papuasi są permanentnie spychani na margines społeczeństwa indonezyjskiego, do którego zostali zasymilowani siłą. Przykładowo prowincja Boven Digoel to teren intensywnej realizacji inwestycji infrastrukturalnych (m.in. budowa dróg w ramach programu Trans-Papua), oraz nielegalnego wydobycia złóż mineralnych (przede wszystkim złota wydobywanego analogicznymi jak w Amazonii metodami, wykorzystującymi rtęć).

Sytuacja ta jest źródłem nieustających napięć społecznych i niszczenia środowiska naturalnego. Dobrym przykładem zjawisk wyżej wymienionych jest  film zarejestrowany przez siostrzeńca Kormeli Ninggan, która wybrała się 4 lutego 2021 roku w pobliże Ulicy Nowej Statystyki Trans–Papua (Jalan Statistik Baru Trans-Papua) wraz z mężem, aby naciąć i nazbierać drzewa na opał. Kiedy jej mąż oddalił się od niej pojawił się samochód Pajero wraz z dwoma funkcjonariuszami indonezyjskich służb specjalnych Kopassus. Wysiedli oni z samochodu i zaczęli grozić Mamie Kornelii Ninggan oraz jej rodzinie i bez jasnego powodu domagać się, aby zaprzestali zbierania drzewa na opał (suchych patyków). Wywiązała się konfrontacja słowna. Siostrzeniec Mamy Kormelii Ninggan powiedział członkom formacji Kopassus: “Nie przyjeżdżajcie tutaj nas niepokoić i grozić, ponieważ my jesteśmy właścicielami tej ziemi!”

CZŁONEK KOMITETU NARODOWEGO PAPUI ZACHODNIEJ W MERAUKE UMIERA PO TORTURACH. DWUNASTU JEGO KOLEGÓW ZNAJDUJE SIĘ W WIĘZIENIU

Kristianus Yandum był jednym z 13 aktywistów Komitetu Narodowego Papui Zachodniej (KNPB) aresztowanych na spotkaniu, którego uczestnicy postanowili odrzucić projekt indonezyjskiej Specjalnej Autonomii dla Papui Zachodniej (Otsus Jilid II). Więzień polityczny Kristianus Yandum, kryminalizowany przez władze Indonezji zmarł 27 lutego 2021 roku w szpitalu Bunda Pengharapan w Merauke. Podczas zatrzymania Yandum był torturowany, zaczął chorować w areszcie.

Nie był on jedyną osobą, która doświadczyła upadlającego traktowania. Pod dowództwem komendanta policji Merauke, Untunga Sangaji, indonezyjska policja torturowała 13 pokojowych aktywistów z Papui Zachodniej, członków KNPB.

Zatrzymanie i tortury 13 członków KNPB przeprowadzono bez powodu. Untung Sangaji odegrał morderczą rolę w tym procederze i ponosi pełną odpowiedzialność za śmierć Kristianusa. Tymczasem pozostała dwunastka (Charles Sraun, Petrus Paulus, Robertus Landa, Michael Beteop, Elias Kmur, Marianus Anyum, Kristian Anggunop, Emanuel Tomba, Petrus Kutey, Linus Pasim, Salerius Kamogou, oraz Yohanes Kawon) członkowie KNPB Merauke, wciąż jest więziona przez indonezyjskie służby.

ZMARŁ FRED MAMBRASAR

„Ze smutkiem i ciężkim sercem informuje Was wszystkich o śmierci jednego z naszych drogich i wielkich bojowników o wolność, Freda Mambrasara” – oznajmił Benny Wenda, przewodniczący Zjednoczonego Ruchu Wyzwolenia Papui Zachodniej (ULMWP) i Tymczasowy Prezydent Papui Zachodniej.

Zbiegając przed przemocą wojskową w Indonezji, Fred Mambrasar przekroczył granicę Papui Nowej Gwinei (PNG) w 1984 roku. Mieszkał następnie w PNG przez ponad 30 lat, poświęcając swoje życie walce o wolność Papui Zachodniej i Zachodnich Papuasów. W 2009 roku Fred Mambrasar odegrał wiodącą rolę w historycznym powołaniu Międzynarodowych Parlamentarzystów dla Papui Zachodniej w Papui Nowej Gwinei (IPWP w Papui Nowej Gwinei).

Cztery lata później brał udział w rozpoczęciu kampanii Free West Papua Campaign w Papui Nowej Gwinei, a następnie objął funkcję koordynatora organizacji w tym kraju. Oba wydarzenia były kamieniem milowym kampanii FWPC i Fred Mambrasar miał w nich istotny udział.

Pomimo starań, nie udało się sprowadzić do Papui Zachodniej ciała Freda Christiana Mambrasara. Mimo usilnych prób władze Indonezji zablokowały ostatnią podróż do Kraju Przodków poprzez Ambasadę Indonezji w Papui Nowej Gwinei (PNG) w Port Moresby.

Kawalkadzie pogrzebało udało dotrzeć się do Vanimo, w pobliżu granicy Papui Zachodniej z PNG gdzie F. Ch. Mambrasar został pochowany w Kampung Yako w środę 3 marca 2021 roku.

INDONEZYJSKI URZĘDNIK PORÓWNUJE MIESZKAŃCÓW PAPUI ZACHODNIEJ DO MAŁP, CZYLI INDONEZYJSKA KAMPANIA SZCZEPIONKOWA W PAPUI ZACHODNIEJ

„Bardzo mi przykro. Szczepionka przeciwko koronawirusowi jest stworzona dla ludzi, nie dla goryli” – napisał Ambroncius Nababan, przewodniczący Projamin, organizacji, która współpracuje z obozem rządowym: dla indonezyjskiego prezydenta Joko Widodo i wiceprezydenta Ma’rufa Amina. Ten komentarz Nababan opatrzył zdjęciem zestawiając wizerunek Natalisa Pigaia z gorylem.

W Papui Zachodniej, która od kilkudziesięciu lat jest okupowana przez rząd Indonezji, toczy się debata na temat podejścia do restrykcji pandemicznych. Natalis Pigai, były przewodniczący Papuaskiej Komisji Praw Człowieka, ostatnio powiedział, że ludzie posiadają prawo odmowy przyjęcia szczepionki i on sam będzie jedną z ostatnich osób z 276 milionów ludzi mieszkających w Indonezji, które się zdecydują na przyjęcie szczepionki.

Te oświadczenie zdenerwowała indonezyjskiego aktywistę politycznego Ambronciusa Nababana, który nawiązał do wcześniejszej rasistowskiej kampanii w Indonezji przeciwko Natalisowi Pigaiowi, zestawiając jego zdjęcie ze zdjęciem goryla. W 2019 roku po rasistowskim ataku na papuaskich studentów w Surabaja, w którym indonezyjscy nacjonaliści, policjanci i żołnierze wywlekli ich na zewnątrz wyzywając od „małp”, wybuchły największe protesty w Papui Zachodniej na przestrzeni ostatnich 20 lat.

Chińskie szczepionki są niemile widziane przez lokalnych urzędników w regencji Tolikara. Przewodniczący Rady Reprezentantów Ludowych Regencji Tolikara (DPRD Tolikara), Sonny Wanimbo, podkreśla, że Służba Zdrowia Tolikara rozpowszechnia szczepionki bez wiedzy i aprobaty DPRD Tolikara. „Szczepionka nie została należycie zbadana i nie wiemy jakie chemikalia są w niej zawarte” – podkreślił Wanimbo dodając, że szczepionki z Kraju Środka nie zostały uznane przez kraje rozwinięte. Wcześniej Sonny Wanimbo powiedział, że szczepionka rozprowadzana przez rząd centralny nie może dostać się do Tolikara w celu szczepienia ludzi i stanowisko te będzie utrzymane tak długo, jak nie zostaną przeprowadzone należyte badania kliniczne.

Tymczasem, idąc za przykładem indonezyjskiego prezydenta, na początku marca 2021 roku zaszczepił się gubernator indonezyjskiej prowincji „Papua Zachodnia”, Dominggus Mandacan. Po wypełnieniu tego obowiązku zasugerował, że dla tych grup i osób w Papui, które – gdy nadejdzie ich czas – odmówią przyjęcia szczepionki na COVID-19 indonezyjskie państwo przewidziało sankcje. Mandacan powoławszy się na Artykuł 13A regulujący sankcje administracyjne wskazał, że mogą one obejmować ukrócenie pomocy społecznej, utrudnienia w dostępie do usług administracji rządowej lub grzywnę.

MIESZKAŃCY WYSPY BIAK PRZECIWKO ZAPROSZENIU ELONA MUSKA

Indonezyjskie władze próbują zaprosić na zachodniopapuaską wyspę Biak Elona Muska i jego SpaceX bez konsultacji i zgody rdzennych mieszkańców. W grudniu zeszłego roku taką ofertę złożył prezydent Indonezji, Joko Widodo. Zdaniem indonezyjskiego przedstawiciela uczynienie z Biak „kosmicznej wyspy” przyniesie korzyść lokalnym mieszkańcom.

Innego zdania jest lokalny przywódca plemienny, Manfun Sroyer, który obawia się tego, iż Papuasi zostaną zmuszeni do opuszczenia swoich domów. „Ten kosmodron będzie kosztował nas tradycyjne łowiska, zniszczy naturę od której zależy nasz styl życia. Gdy tylko zaprotestujemy zostaniemy natychmiast aresztowani” – oświadczył Sroyer.

Mama Tineke Rumkabu, ocalała z Masakry na Wyspie Biak 1998 roku (około 100 ofiar) zwróciła się bezpośrednio do Elona Muska, oświadczając, że jego projekt kosmiczny nie będzie mile widziany na wyspie jej ludu. „Jako mieszkaniec RPA rozumiesz apartheid, zabijanie Czarnych. Jeśli sprowadzisz tu swój biznes, bezpośrednio sponsorujesz ludobójstwo popełnione na Papuasach przez Indonezję” – powiedziała.

Zachodni Papuasi protestowali już na Biak w 2002 roku przed rakietowym projektem do którego przymierzali się Rosjanie. Manfun Soryer wspomina, że i wtedy protesty Zachodnich Papuasów zakończyły się przesłuchaniami i aresztowaniami.

Prezydent Indonezji Joko Widodo zamierza również zwabić Elona Muska zważywszy na rozwój jego projektu Tesla. Widodo promuje w tym kontekście złoża niklu i miedzi w Papui Zachodniej, dwóch najważniejszych metali używanych w rakietach, a także akumulatorach dalekiego zasięgu, wykorzystywanych do produkcji elektrycznych samochodów Tesla.

SENAT HISZPANII WZYWA RZĄD HISZPANII DO POPARCIA MISJI UNHCHR DO PAPUI ZACHODNIEJ

Komisja Spraw Zagranicznych Senatu Hiszpanii wzywa rząd Hiszpanii do podjęcia działań w sprawie zabezpieczenia praw człowieka w Papui Zachodniej.

Baskijski Senator Gorka Elejabarrieta na forum Komisji Spraw Zagranicznych Senatu Hiszpanii przedstawił wniosek, w którym zaapelował do rządu Hiszpanii:

1.Wyraźcie swoje zaniepokojenie sytuacją praw człowieka w Papui Zachodniej.

2. Oficjalnie wyraźcie swoje poparcie dla wizyty Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka ONZ (UNHCHR) na terytorium Papui Zachodniej, tak aby mogła ona złożyć własne sprawozdanie w tej kwestii.

3. Jeżeli Indonezja będzie nadal odmawiała wjazdu Wysokiemu Komisarzowi ONZ ds. Praw człowieka poprzyjcie rezolucję Rady Praw Człowieka ws. Papui Zachodniej.

Wniosek został przyjęty większością 17 głosów za, 10 przeciw, jeden senator wstrzymał się od głosu. Tym samym hiszpański senat wezwał rząd w Madrycie, aby dołączył do 84 krajów z Forum Wysp Pacyfiku (PCF), krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku (ACP), jak również rządów Wielkiej Brytanii i Holandii, które już wcześniej sporządziły stosowne apele do UNHCHR. Warto zauważyć, że apel w Wielkiej Brytanii i Holandii został wysłany ponad podziałami, przez środowisko ogólnoparlamentarne.

KONFEDERACJA KOBIET KONGRA STAR Z ROŻAWY WYRAŻA SOLIDARNOŚC Z PAPUĄ ZACHODNIĄ

Kongra Star – konfederacja organizacji kobiecych z Rożawy i północno-wschodniej Syrii wyraziła poparcie dla ludności Papui Zachodniej, która walczy z kolonialnymi rządami i uciskiem.  „My, jako społeczeństwo kurdyjskie, a zwłaszcza My jako Kurdyjki, również mamy do czynienia z codzienną polityką ucisku i wiemy, co to znaczy stawiać opór” – czytamy w oświadczeniu Kongra Star, w którym zwrócono uwagę na porwania, tortury, przymusową politykę asymilacji i morderstw z pobudek rasistowskich, jakim padają Zachodni Papuasi z rąk indonezyjskiego wojska i administracji z Dżakarty.

Potęgi kolonialne i imperialne robią wszystko co w ich mocy aby zniszczyć ludność tubylczą i odebrać jej ziemię, aby następnie zainstalować na niej projekty wyzysku. W Papui Zachodniej niezmierzona siła ucisku jest wywierana na rdzennych mieszkańców, za pośrednictwem aresztowań, egzekucji, tortur i niszczenia źródeł utrzymania, a to wszystko przy milczeniu globalnych organizacji oraz internacjonalistycznego społeczeństwa –  twierdzą kobiety z Konfederacji „Kongra Star”.

Rożawskie kobiety zauważają jednocześnie, że rząd Indonezji prowadził projekty przesiedleń ludności w ramach którego miliony ludzi wpędzono do Papui Zachodniej ze wszystkich stron Indonezji, aby przymusowo połączyć tożsamość zamieszkujących ją ludów i na tej podstawie wymyślić sztuczną narodowość. Dostrzegają w tym wyraźną paralelę z polityką jaką w XX wieku w Rożawie wdrażał rząd Bashara al-Assada. Wówczas „wiele plemion i rodzin arabskich zostało przesiedlonych na tereny zamieszkałe głównie przez Kurdów. Zadeklarowanym celem było stworzenie tak zwanego „pasa arabskiego”. Także dziś tureckie państwo nadal próbuje, poprzez plany kolonialne, wywierać ogromny wpływ na demografię regionów takich jak Afrin, Serê Kaniyê i Girê Spî”.

„Stoimy po stronie społeczeństwa Papui Zachodniej, bo toczy ono walkę godną uznania, a ich wolność oznacza także naszą wolność, daje nam siłę i nadzieję. Ich sukces będzie również naszym sukcesem” – oznajmiła Konfederacja Kobiet z Rożawy wzywając jednocześnie indonezyjski rząd do uwolnienia wszystkich więźniów politycznych w Papui Zachodniej, wycofania z niej wszystkich sił zbrojnych i zaprzestania przemocy wobec kobiet. Międzynarodowe instytucje i organizacje muszą przerwać milczenie i położyć kres opresyjnej polityce państwa.  Ludności Papui Zachodniej należy umożliwić zainicjowanie demokratycznego procesu samostanowienia.

Opracowanie: Damian Żuchowski, Rafał Szymborski
Dla portalu „Wolne Media” i Free West Papua Campaign Poland
Źródło: WolneMedia.net

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE

1. Military police chief says TNI soldiers burned Papuan bodies to hide deaths, https://asiapacificreport.nz/2020/12/27/military-police-chief-says-tni-soldiers-burned-papuan-bodies-to-hide-deaths/

2. AI Indonesia Desak Usut Pembunuhan Tiga Pemuda di Puskesmas Bilogai, Intan Jaya, https://suarapapua.com/2021/02/18/ai-indonesia-desak-usut-pembunuhan-tiga-pemuda-di-puskesmas-bilogai-intan-jaya/

3. TPNPB denies TNI claims that they were shot three members of the TPNPB because the TNI actually shot civilians, http://ssambom.blogspot.com/2021/02/the-photo-of-papuan-civilians-were-shot.html#more

4. Bupati Natalis Akui 3 Warga yang Tewas Bukan KKSB https://www.ceposonline.com/2021/02/19/bupati-natalis-akui-3-warga-yang-tewas-bukan-kksb/, Teen killed as Indonesian police tell Papuans: „You’re legitimate target! Shoot!”, https://asiapacificreport.nz/2021/03/10/teen-killed-as-indonesian-police-tell-papuans-youre-legitimate-target-shoot/

5. Indonezja: Tłumacz Biblii i pastor zastrzelony, https://chrzescijanin.pl/indonezja-tlumacz-biblii-i-pastor-zastrzelony/

6. Arnold Belau, Biadab! TNI Pukul dan Siksa Tiga Pemuda Sampai Mati di Puskesmas Bilogai, Intan Jaya, https://suarapapua.com/2021/02/16/biadab-tni-pukul-dan-siksa-tiga-pemuda-sampai-mati-di-puskesmas-bilogai-intan-jaya/

7. Abeth You Pastor Yance Yogi pastikan Donatus Mirip adalah warga sipil bukan TPN-PB, https://jubi.co.id/papua-donatus-mirip-warga-sipil-bukan-tpn-pb/, URGENT: 5 West Papuan people shot and 4 killed by Indonesian Security Forces, https://www.freewestpapua.org/2020/11/25/urgent-5-west-papuan-people-shot-and-4-killed-by-the-indonesian-security-forces/

8. Reject Jakarta’s ‘divide and rule’ Papua provinces strategy, warns Wenda, https://asiapacificreport.nz/2021/02/10/reject-jakartas-divide-and-rule-papua-provinces-strategy-warns-wenda/

9. Rico Afrido Simanjuntak, Natalius Pigai Tegaskan Papua Menolak Daerah Otonom Baru, https://nasional.sindonews.com/read/333984/12/natalius-pigai-tegaskan-papua-menolak-daerah-otonom-baru-1613206940

10. Elisa Sekenyap, Hengky Heselo Diminta Stop Klaim Diri Sebagai Kepala Suku Kurima, https://suarapapua.com/2021/03/03/hengky-heselo-diminta-stop-klaim-diri-sebagai-kepala-suku-kurima/

11. Aksi Sosialisasi Perpanjangan Otsus dan DOB Sepihak Ditolak Masyarakat Kurima, https://suarapapua.com/2021/03/02/aksi-sosialisasi-perpanjangan-otsus-dan-dob-sepihak-ditolak-masyarakat-kurima/

12. Elisa Sekenyap, Mahasiswa Yahukimo Kutuk Keras Tindakan Hengky yang Minta Perpanjang Otsus, https://suarapapua.com/2021/03/05/mahasiswa-yahukimo-kutuk-keras-tindakan-hengky-yang-minta-perpanjang-otsus/

13. Reiner Barbar, Jakarta Stop Paksa Orang Papua Terima Otsus, https://suarapapua.com/2021/01/13/jakarta-stop-paksa-orang-papua-terima-otsus/

14. Indonesia arrests own law-makers in new crack-down; UN responds, https://www.ulmwp.org/indonesia-arrests-own-law-makers-in-new-crack-down-un-responds

15. Arjuna Pademme, Yunus Wonda: Bicara nasib OAP, kami dianggap separatis, https://jubi.co.id/papua-bicara-nasib-oap-kami-dianggap-separatis/

16. Direktur Eksekutif LP3BH Desak Presiden Mengambil Sikap Atas Tindakan Kapolres Merauke, https://www.tifacenderawasih.com/2020/11/21/dirut-lp3bh-desak-presiden-mengambil-sikap-atas-tindakan-kapolres-merauke/

17. Ratusan Ribu Orang Diklaim Teken Petisi Tolak Otsus Papua, https://www.cnnindonesia.com/nasional/20210107181204-20-590884/ratusan-ribu-orang-diklaim-teken-petisi-tolak-otsus-papua

18. Memalukan! TNI Paksa Pria Ini Bikin Pernyataan Dukung Pemekaran Provinsi di Papua, https://suarapapua.com/2021/02/19/memalukan-tni-paksa-pria-ini-bikin-pernyataan-dukung-pemekaran-provinsi-di-papua/

19. Benjamin Strick, West Papua: New Online Influence Operation Attempts to Sway Independence Debate, https://www.bellingcat.com/news/2020/11/11/west-papua-new-online-influence-operation-attempts-to-sway-independence-debate/

20. Muhammad Genantan Saputra, Tokoh Papua Kritik Jokowi Bangun Jalan di Tengah Hutan, Tak Ada yang Berani Lewat, https://www.merdeka.com/peristiwa/tokoh-papua-kritik-jokowi-bangun-jalan-di-tengah-hutan-tak-ada-yang-berani-lewat.html

21.David Robie, West Papua’s highway of blood – a case of destruction not development, https://asiapacificreport.nz/2020/05/18/west-papuas-highway-of-blood-a-case-of-development-or-destruction/

22. Benny Mawel, Aktivis KNPB Merauke Kristianus Yandum meninggal dunia, https://jubi.co.id/aktivis-knpb-merauke-papua-kristianus-yandum-meninggal-dunia/

23. Bos Polri Dituduh ‘Bunuh’ Aktivis Papua Barat, https://www.matamatapolitik.com/bos-polri-dituduh-bunuh-aktivis-papua-barat-news/

24. Tak mau divaksin, Mandacan: Ada sanksinya, https://jubi.co.id/tak-mau-divaksin-mandacan-ada-sanksinya/

25. Agus Pabika, Sonny Wanimbo: Tahun 2021 Jangan Lagi Habiskan Anggaran untuk Covid, https://suarapapua.com/2021/03/03/sonny-wanimbo-tahun-2021-jangan-lagi-habiskan-anggaran-untuk-covid/

26. Budiarti Utami Putni, https://nasional.tempo.co/read/1426400/pendukung-jokowi-dikritik-atas-dugaan-ujaran-rasisme-terhadap-natalius-pigai

27. Agus Pabika, DPRD Tolikara Tolak Vaksin Covid-19, Ini Alasannya, https://suarapapua.com/2021/02/02/dprd-tolikara-tolak-vaksin-covid-19-ini-alasannya/

28. Adi Briantika, Baca selengkapnya di artikel “Usai Diperiksa, Terlapor Kasus Rasisme ke Natalius Pigai Minta Maaf”, https://tirto.id/usai-diperiksa-terlapor-kasus-rasisme-ke-natalius-pigai-minta-maaf-f9A8

29. Steve Sweeney, West Papuan leader demands end to genocide of his people after latest racist remarks, https://morningstaronline.co.uk/article/w/west-papuan-leader-demands-end-genocide-his-people-after-latest-racist-remarks?fbclid=IwAR0-zvbaDSX_Ni5nEsrGvQ2B6jKMprFR9FEFdlwamGF6J5CkScC09a9eAPA

30. Rory James, Anger after Indonesia offers Elon Musk Papuan island for SpaceX launchpad, https://www.theguardian.com/world/2021/mar/10/anger-after-indonesia-offers-elon-musk-papuan-island-for-spacex-launchpad

31. Spanish Senate calls for UN High Commissioner access to West Papua, https://www.freewestpapua.org/2021/03/23/spanish-senate-calls-for-un-high-commissioner-to-be-allowed-into-west-papua-as-arrests-made/

32. Spanish Foreign Affairs Committee urged the UN High Commissioner for Human Rights to visit Papua, https://www.youtube.com/watch?v=dSDezwiZYfk

33. Netherlands becomes 83rd state calling for UN visit to West Papua, https://www.ulmwp.org/netherlands-becomes-83rd-state-calling-for-un-visit-to-west-papua

34. UK Government becomes 82nd state demanding UN access to West Papua, https://www.ulmwp.org/uk-government-becomes-82nd-state-demanding-un-access-to-west-papua

35. Free West Papua: statment of solidarity with the resistance of the people, https://womendefendrojava.net/en/2021/02/28/free-west-papua-statment-of-solidarity-with-the-resistance-of-the-people/


TAGI: , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Poznaj plan rządu!

OD ADMINISTRATORA PORTALU

Hej! Cieszę się, że odwiedziłeś naszą stronę! Naprawdę! Jeśli zależy Ci na dalszym rozpowszechnianiu niezależnych informacji, ujawnianiu tego co przemilczane, niewygodne lub ukrywane, możesz dołożyć swoją cegiełkę i wesprzeć "Wolne Media" finansowo. Darowizna jest też pewną formą „pozytywnej energii” – podziękowaniem za wiedzę, którą tutaj zdobywasz. Media obywatelskie, jak nasz portal, nie mają dochodów z prenumerat ani nie są sponsorowane przez bogate korporacje by realizowały ich ukryte cele. Musimy radzić sobie sami. Jak możesz pomóc? Dowiesz się TUTAJ. Z góry dziękuję za wsparcie i nieobojętność!

Poglądy wyrażane przez autorów i komentujących użytkowników są ich prywatnymi poglądami i nie muszą odzwierciedlać poglądów administracji "Wolnych Mediów". Jeżeli materiał narusza Twoje prawa autorskie, przeczytaj informacje dostępne tutaj, a następnie (jeśli wciąż tak uważasz) skontaktuj się z nami! Jeśli artykuł lub komentarz łamie prawo lub regulamin, powiadom nas o tym formularzem kontaktowym.

Dodaj komentarz

Zaloguj się aby dodać komentarz.
Jeśli już się logowałeś - odśwież stronę.