Badania DNA rzucą światło na dzieje dynastii Piastów

Opublikowano: 26.01.2020 | Kategorie: Historia, Nauka i technika, Wiadomości z kraju

Liczba wyświetleń: 2789

Genetycy pobrali próbki DNA ze szczątków ponad 30 przedstawicieli dynastii Piastów. Teraz trwają badania genetyczne, dzięki którym naukowcy zweryfikują hipotezy dotyczące pierwszych władców Polski, np. ich skandynawskiego lub wielkomorawskiego pochodzenia.

W ostatnich latach popularne stały się teorie dotyczące obcego pochodzenia dynastii Piastów. W przestrzeni publicznej dyskutowano o rzekomo normańskim, czyli skandynawskim pochodzeniu założycieli państwa polskiego. Z kolei prof. Przemysław Urbańczyk przedstawił hipotezę, że dynastia Mieszka I pochodziła z Wielkich Moraw.

Analizy genetyczne przedstawicieli dynastii Piastów mogą rzucić nowe światło na te koncepcje. Umożliwiają one bowiem poznanie pokrewieństwa poszczególnych osób i całych grup, a także – wnioskowanie na temat migracji, zdrowia, a nawet wyglądu.

Jak powiedział PAP prof. Marek Figlerowicz z Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu, badania DNA Piastów są bardzo trudnym zadaniem – ze względu na to, że ich miejsca pochówku są w większości naruszone lub kompletnie zniszczone. „Rozpoczynając nasze badania mieliśmy w ręku listę z około pięciuset pochówkami Piastów, znajdującymi się na terenie całej Polski, a nawet poza nią. Jednak w większości przypadków okazało się, że grobowce były zniszczone lub szczątki były zupełnie przemieszane z późniejszymi. To było dla nas duże zaskoczenie” – dodaje naukowiec.

Ostatecznie po kilku latach grupie badaczy udało się z dużym prawdopodobieństwem namierzyć ponad 30 miejsc w całej Polsce, gdzie do dziś znajdują się szczątki przedstawicieli dynastii Piastów. Za tym, że szczątki faktycznie należą do Piastów, przemawia m.in. ogólnie dobry stan pochówków. Zbadano też dzieje tych miejsc i z dużym prawdopodobieństwem uznano, że w grobach złożono przedstawicieli właśnie tego rodu. „Nie wliczamy w to ogólnie znanych grobów Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego na Wawelu, które są bezpiecznie zamknięte od setek lat. Z tych szczątków nie pobraliśmy próbek, z tego względu, że wymagałoby to silnej ingerencji w architekturę katedry. Rozważamy, czy jest to uzasadnione” – mówi prof. Figlerowicz.

W ocenie naukowca najbardziej obiecujące do badań są szczątki Piastów z Płocka. W tamtejszej kaplicy Królewskiej, obok dawnych władców Polski: Władysława I Hermana (1043-1102) i Bolesława III Krzywoustego (1086-1138), spoczywają też szczątki 14 piastowskich książąt mazowieckich. „Jednak również w Płocku czekały nas zaskoczenia. Tylko królowie spoczywali w kamiennej trumnie, a pozostali Piastowie – pod posadzką w kościelnej krypcie. Na podstawie wstępnych analiz wiemy już, że poszczególne szkielety nie zostały właściwie przyporządkowane. Na szczęście analizy pobranych próbek DNA najprawdopodobniej pozwolą przywrócić im właściwą tożsamość” – opowiada badacz. Jedną z czaszek dodatkowo trójwymiarowo zeskanowano, co w połączeniu z danymi z analizy genomu pozwoli na rekonstrukcję wyglądu zmarłej osoby.

Próbki DNA pobrano również z grobów Piastów spoczywających m.in. w Opolu, Lubiniu i w Warszawie. W niektórych przypadkach są to nie władcy, ale członkowie ich rodzin, wśród których był na przykład biskup. Badane szczątki pochodzą z całego okresu panowania Piastów, czyli od Mieszka I i Bolesława Chrobrego po ostatnich przedstawicieli dynastii tj. książąt mazowieckich (1526) i śląskich (1639).

Dla genetyków kluczowe jest pozyskanie z genomu wzorcowego chromosomu Y, który warunkuje płeć męską. Należący do jednej rodziny mężczyźni mają jednakowy chromosom Y. Pozyskując go – naukowcy będą w stanie stwierdzić, czy w kolejnych badanych grobach znajdują się szczątki Piastów, czy jednak inne. Jego analizy umożliwią też poznanie pochodzenia protoplastów dynastii i odpowiedzenie na pytanie o pochodzenie Piastów.

Uzyskane do tej pory wstępne wyniki z puli ponad 30 próbek nie są jednoznaczne. Naukowiec mówi, że odczytywany chromosom Y bywa różny, co oznacza, że ojciec pochodził w przypadku części zmarłych spoza rodu Piastów. “Wygląda na to, że dzieje dynastii Piastów mogły być bardziej zagmatwane, niż sądziliśmy. Być może udało się nam odnotować niewierność żon. Nie wiemy, jednak na jakim etapie mogło do tego dojść i czy sprawa dotyczy tylko jednej z odnóg dynastii. Nadal badamy próbki” – mówi prof. Figlerowicz.

Pomocna w poznaniu “wzorcowego” chromosomu Y może być próbka pobrana z relikwiarza, w którym według tradycji ma znajdować się kość należąca do Bolesława Chrobrego. Naukowcy przeanalizowali niewielką próbkę z umieszczonego tam paliczka, czyli kości dłoni. „Musimy być bardzo ostrożni przy wyciąganiu wniosków uzyskanych na podstawie analiz kości z relikwiarza. Gdyby jednak okazało się, że chromosom Y jest taki sam, jak u Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego oraz większości późniejszych przedstawicieli dynastii Piastów – można by z dużym prawdopodobieństwem uznać, że w relikwiarzu faktycznie zdeponowano szczątki pierwszego króla Polski” – wyjaśnia.

Badania pod kierunkiem prof. Marka Figlerowicza prowadzone są w ramach projektu „Dynastia i społeczeństwo państwa Piastów w świetle zintegrowanych badań historycznych, antropologicznych i genomicznych”, który jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki.

Autorstwo: Szymon Zdziebłowski
Źródło: NaukawPolsce.PAP.pl


TAGI: ,

Poznaj plan rządu!

OD ADMINISTRATORA PORTALU

Hej! Cieszę się, że odwiedziłeś naszą stronę! Naprawdę! Jeśli zależy Ci na dalszym rozpowszechnianiu niezależnych informacji, ujawnianiu tego co przemilczane, niewygodne lub ukrywane, możesz dołożyć swoją cegiełkę i wesprzeć "Wolne Media" finansowo. Darowizna jest też pewną formą „pozytywnej energii” – podziękowaniem za wiedzę, którą tutaj zdobywasz. Media obywatelskie, jak nasz portal, nie mają dochodów z prenumerat ani nie są sponsorowane przez bogate korporacje by realizowały ich ukryte cele. Musimy radzić sobie sami. Jak możesz pomóc? Dowiesz się TUTAJ. Z góry dziękuję za wsparcie i nieobojętność!

Poglądy wyrażane przez autorów i komentujących użytkowników są ich prywatnymi poglądami i nie muszą odzwierciedlać poglądów administracji "Wolnych Mediów". Jeżeli materiał narusza Twoje prawa autorskie, przeczytaj informacje dostępne tutaj, a następnie (jeśli wciąż tak uważasz) skontaktuj się z nami! Jeśli artykuł lub komentarz łamie prawo lub regulamin, powiadom nas o tym formularzem kontaktowym.

4 komentarze

  1. radical3dom 26.01.2020 11:30

    Stawiam piątaka ze znajda dna zydowskie;)

  2. LichoNiespi 26.01.2020 14:21

    To ja wam napisze bardzo krutko z skat pochodzom i skat wywodzom sie Piastowie.
    Ale najpierw, moja drukarks,literowka przy komputerze nie posiada polskiejpisowni tak ze zamiast ta bedzie tom….bemndzie tom..azeby lepiej zrozumiec sens artykulu….
    ..otoz, bylo sobie Wielkie Krolewstwo Moraw / tych z Czech/ ktore swoim zasiegiem obejmowalo znaczne tereny obecnej Polski. Krolewstwo to bylo podzielone na mniejsze ksienstwa w celu lepszej organizaji. Byly o.on. ksiestwa plemienia Polan w Wielkopolsce. Taki ksiaze jako podczasy ktory z nakazu krola piastuje urzad nazywal sie w tamtym czasie krutko Piast, a ze tamten Piast wywodzil sie z rodziny Kolodziejow nazwano go Piastem Kolodziejem.Po rozpadzie Krolewstwa Morawskiego co nie ktorym ksieciom udalo sie nadal utrzymac wladze na ich terytorium i tak bylio a tym Piastem..a dalej..Mieszko itd itd.
    az do Kazimierza zwanym Wielkim.
    I oto krutka historia a ci tzw naukowcy oplacani / nie wiem kto ich oplaca/ pewno chcom udowodnic za Piastowie pochodzom z Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.

  3. Husar 27.01.2020 11:00

    W obecnej dobie i naciskom tworzenia Polin, ciężko będzie potwierdzić tożsamość słowiańską. W dodatku wskazanie, że to rzeczywiście prawdziwe szczątki są wielce trudne.
    Do tej pory była negacja słowiańskich korzeni i tożsamości kulturowej w celach historycznych w myśl paktu świętego przymierza po rozbiorach RP o działaniu przeciw odrodzeniu się narodu Lehickiego i RP.

    W całych tych dociekaniach chyba celowo się pomija fakt w jakim ustroju żyli nasi przodkowie. Przyjmując pozycję wroga jest myślenie uargumentowane, gdyż wiedza młodych Polaków o dawnym ustroju mocno by naruszała zgodę społeczeństwa na obecne ustroje społeczno polityczne.
    Był to ustrój Samostanowienia narodu oparty o szereg reguł kulturowych – jak np ustrój rodowo-plemienny, kopne prawo, wiece lokalne po mobilizacyjne, wybieraj dzisiątaka , prawa Rita, brak prawa głosu i przywilejów dla obcych.

    Chociażby z powyższego w jakim ustroju żyli nasi przodkowie prawie do rozbiorów RP wynika, że u władzy nie mógł być ktoś inny niż przedstawiciel grupy R1A1.

  4. polach 27.01.2020 20:11

    Nie było nigdy dynastii żadnych Piastów co za głupoty szkoda słów..
    piastun: wysoki urzędnik dworski wychowujący synów królewskich lub książęcych albo ktoś kto piastuje “władzę” tyle.
    Lichoniespi napisał jak było i ma ogólnie rację.

Dodaj komentarz

Zaloguj się aby dodać komentarz.
Jeśli już się logowałeś - odśwież stronę.