Liczba wyświetleń: 271
We wrześniu 2023 roku świat nauki stanął przed niecodziennym wyzwaniem: globalne stacje sejsmiczne zarejestrowały tajemnicze, regularne wibracje skorupy ziemskiej, które utrzymywały się przez dziewięć dni. Początkowo przypisywano je awarii sprzętu, niektórzy spekulowali, że to może być dowód na działalność obcej cywilizacji na Ziemi, jednakże dalsze analizy ujawniły zaskakujące wyjaśnienie.
16 września 2023 roku we wschodniej Grenlandii, w odległym fiordzie Dickson, doszło do masywnego osuwiska. Z wysokości 1,2 km runęło 25 milionów metrów sześciennych skał i lodu – objętość porównywalna z 10 000 basenami olimpijskimi. Upadek tej masy materiału wywołał tsunami o wysokości początkowej sięgającej 200 metrów. Jednak to, co wydarzyło się później, okazało się jeszcze bardziej niezwykłe.
Wąski i głęboki fiord Dickson stał się naturalnym rezonatorem. Woda, odbijając się od brzegów, tworzyła tzw. sejszę – stojącą falę, która poruszała się tam i z powrotem, generując regularne wibracje. Te oscylacje, o częstotliwości około 11 mHz (miliherców), były rejestrowane przez sejsmografy na całym świecie. Zjawisko to trwało przez dziewięć dni, co stanowiło rekord w historii sejsmologii.
Zespół badawczy, w skład którego weszło 68 naukowców z 40 instytucji w 15 krajach, podjął wyzwanie rozwiązania tej zagadki. Wykorzystano dane sejsmiczne, zdjęcia satelitarne, zdjęcia z dronów oraz symulacje komputerowe. Analizy wykazały, że osuwisko było wynikiem topnienia lodowca u podstawy góry, co osłabiło stabilność masy skalnej. Dodatkowo unikalna topografia fiordu sprzyjała powstawaniu długotrwałych oscylacji wody.
Choć w wyniku tsunami nie odnotowano ofiar, fala o wysokości 4 metrów dotarła na odległość 70 km, uszkadzając stację badawczą na wyspie Ella Ø oraz niszcząc stanowiska archeologiczne i kulturowe w regionie. Zjawisko to podkreśla rosnące zagrożenie związane ze zmianami klimatycznymi, które mogą prowadzić do destabilizacji terenów wcześniej uważanych za stabilne. W odpowiedzi na to, władze Grenlandii rozpoczęły prace nad systemami wczesnego ostrzegania przed osuwiskami i tsunami.
Zdarzenie w fiordzie Dickson stanowi przypomnienie o skomplikowanych i często nieprzewidywalnych interakcjach między różnymi systemami Ziemi. Pokazuje również, jak zmiany klimatyczne mogą prowadzić do nowych, nieznanych wcześniej zjawisk, które mają globalne konsekwencje. W obliczu postępującego ocieplenia Arktyki, takie wydarzenia mogą stawać się coraz bardziej powszechne, co wymaga od nas zwiększonej czujności i przygotowania.
Autorstwo: Aurelia
Ilustracja: WolneMedia.net (CC0)
Na podstawie: FT.com, LeMonde.fr, NYPost.com
Źródło: WolneMedia.net