Liczba wyświetleń: 1692
Tradycje bożonarodzeniowe, które większość z nas uważa za nieodłączny element chrześcijaństwa, skrywają fascynującą tajemnicę sięgającą czasów przedchrześcijańskich. Współczesne badania historyczne odkrywają, że większość świątecznych zwyczajów ma swoje korzenie w starożytnych obrzędach słowiańskich, szczególnie w święcie znanym jako Szczodre Gody.
Szczodre Gody, przypadające na 21-22 grudnia, były jednym z najważniejszych świąt w kalendarzu słowiańskim. Celebrowano je w czasie przesilenia zimowego, kiedy to dni zaczynały się wydłużać, symbolizując zwycięstwo boga słońca Swarożyca nad ciemnością. Ten moment był początkiem nowego roku słonecznego, liturgicznego i wegetacyjnego, niosąc ze sobą nadzieję na odrodzenie życia.
Ceremonie związane ze Szczodrymi Godami były niezwykle bogate w symbolikę. Wieczorem 24 grudnia mieszkańcy grodów i okolicznych osad gromadzili się w świątyni, gdzie obserwowali uroczystość składania figury Swarożyca w złotej kołysce. Rytuałowi towarzyszył śpiew kapłanek i aromat palonych ziół i żywicy. Po ceremonii odbywała się uroczysta procesja z figurą bóstwa, podczas której odwiedzano domostwa, przyjmując dary nazywane „szczodrami”.
Image
Wiele elementów tych dawnych obrzędów przetrwało do dziś w zmienionej formie. Symboliczny pusty talerz, który obecnie zostawiamy dla niespodziewanego gościa, pierwotnie był przeznaczony dla dusz przodków. Wierzono bowiem, że w czasie świąt duchy zmarłych odwiedzają świat żywych. Słoma lub siano pod obrusem, dziś kojarzone z żłóbkiem Jezusa, pierwotnie miało związek z bóstwami opiekuńczymi – Siemem i Rgiełem.
Fascynującym przykładem transformacji dawnych wierzeń jest również tradycja kolędowania. Współczesni kolędnicy, często występujący z turoniem, nieświadomie kontynuują pradawny zwyczaj procesji z figurą Swarożyca. Sam turoń może być reminiscencją Welesa, jednego z naczelnych bogów słowiańskich. Również popularna dziś choinka ma przedchrześcijańskie korzenie – zastąpiła ona słowiańską podłaźniczkę, czyli udekorowaną gałąź świerku, jodły lub sosny, oraz diduch – snop zboża stawiany w kącie izby.
Proces chrystianizacji dawnych wierzeń był przemyślany i stopniowy. Kościół, nie mogąc wyplenić głęboko zakorzenionych tradycji, nadał im nowe, chrześcijańskie znaczenie. Sama data Bożego Narodzenia, ustanowiona dopiero w IV wieku, została celowo wyznaczona na okres bliski przesileniu zimowemu, aby zastąpić pogańskie święta związane z odrodzeniem słońca. Symbolika światła została zręcznie przeniesiona na postać Chrystusa, nazywanego „Światłością świata”.
Image
Podobną transformację przeszły inne elementy dawnych wierzeń. Dwanaście świątecznych potraw, pierwotnie symbolizujących dwanaście pełni księżyca w roku, zaczęto wiązać z dwunastoma apostołami. Dawni bogowie zostali zastąpieni przez świętych o podobnych funkcjach opiekuńczych, czego przykładem jest przekształcenie kultu Welesa w kult świętego Błażeja.
Współczesne rozumienie tych tradycji pokazuje, jak głęboko zakorzenione są w naszej kulturze pradawne wierzenia i zwyczaje. Mimo upływu wieków i zmiany kontekstu religijnego, zachowały one swoją żywotność i znaczenie, stanowiąc most między dawnymi a obecnymi czasami. W dobie komercjalizacji świąt szczególnie ważne jest zachowanie świadomości ich prawdziwego pochodzenia i głębokiego kulturowego znaczenia.
Źródło: InneMedium.pl
Poznaj plan rządu!
Przedchrześcijańskie święta są nadal kultywowane na wielu terenach, w tym w Polsce.
Bardzo fajny wpis. Krótko, treściwie i ciekawie. Osobiście machnąłem już ręką na to, że Kościół, który lubi mieć na wszystko monopol, przywłaszczył sobie słowiańskie obrzędy. Skupiam się raczej na poszczególnych aspektach świąt i ich znaczeniu, pamiętając o ich korzeniach. Warto o tym wiedzieć.
Sporo ludzi nadal wierzy, że jezusek urodził się 24 Grudnia. Ciekawe jak to czarni hipokryci obliczyli:) Mi osobiście to nie przeszkadza mimo, że w żadnego jesuska nie wierzę ale mam w tym czasie około 9 dni płatnego wolnego i nie jest to urlop. Dlatego uwielbiam „Boże Narodzenie”:)