Zatwierdzono „Traktat pandemiczny” WHO

We wtorek 20 maja 2025 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podczas głosowania zdecyduje czy „Traktat pandemiczny” zostanie przyjęty. Oznaczać to będzie domknięcie systemu w kwestii globalnego zarządzania zdrowiem.

Państwa członkowskie Światowej Organizacji Zdrowia, zebrane dzisiaj w Komitecie A Światowego Zgromadzenia Zdrowia, przyjęły rezolucję wzywającą do przyjęcia historycznego globalnego porozumienia mającego na celu zapewnienie światu większego bezpieczeństwa przed przyszłymi pandemiami. Porozumienie WHO w sprawie pandemii zostanie następnie poddane pod ostateczne przyjęcie przez Zgromadzenie we wtorek podczas sesji plenarnej.

Poniedziałkowe przyjęcie rezolucji w sprawie porozumienia dotyczącego pandemii jest zwieńczeniem trwającego ponad trzy lata procesu, zainicjowanego przez rządy podczas pandemii COVID-19, mającego na celu wynegocjowanie pierwszego na świecie porozumienia tego rodzaju, które ma wypełnić luki i zlikwidować nierówności w zakresie zapobiegania pandemiom, przygotowania się na nie i reagowania na nie. To przełomowe porozumienie zostało przyjęte na mocy art. 19 Konstytucji WHO. Ma ono na celu zacieśnienie współpracy i koordynacji działań między państwami, organizacjami międzynarodowymi, takimi jak WHO, społeczeństwem obywatelskim, sektorem prywatnym i innymi zainteresowanymi stronami, aby zapobiegać występowaniu pandemii oraz lepiej reagować w przypadku wystąpienia kryzysu pandemicznego w przyszłości.

„Rządy na całym świecie sprawiają, że ich kraje oraz nasza wzajemnie powiązana społeczność globalna stają się bardziej sprawiedliwe, zdrowsze i bezpieczniejsze przed zagrożeniami ze strony patogenów i wirusów o potencjale pandemicznym” – powiedział dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia. „Gratuluję państwom członkowskim WHO podjęcia decyzji o zjednoczeniu się w następstwie pandemii COVID-19 w celu lepszej ochrony świata przed przyszłymi pandemiami. Ich praca nad opracowaniem tego globalnego porozumienia zapewni, że kraje będą lepiej, szybciej i bardziej sprawiedliwie współpracować w celu zapobiegania kolejnym zagrożeniom pandemicznym i reagowania na nie”.

Porozumienie w sprawie pandemii oraz rezolucja wzywająca do jego przyjęcia zostaną przedłożone pod obrady plenarne Światowego Zgromadzenia Zdrowia we wtorek, 20 maja. Bezpośrednio po tym odbędzie się segment wysokiego szczebla, podczas którego głosy zabiorą szefowie państw wielu krajów.

„Porozumienie WHO w sprawie pandemii jest wyrazem wspólnego pragnienia wszystkich ludzi, aby być lepiej przygotowanym do zapobiegania kolejnym pandemiom i reagowania na nie, przy zachowaniu zasad poszanowania godności ludzkiej, sprawiedliwości, solidarności i suwerenności oraz opierania decyzji dotyczących zdrowia publicznego w celu kontroli pandemii na najlepszej dostępnej wiedzy naukowej i dowodach” – powiedziała dr Esperance Luvindao, minister zdrowia i opieki społecznej Namibii oraz przewodnicząca komitetu, który przyjął dzisiejszą rezolucję. „Koszty, jakie COVID poniosło w zakresie życia, środków utrzymania i gospodarek, były ogromne i liczne, a my – jako suwerenne państwa – postanowiliśmy połączyć siły, jako jeden świat, aby chronić nasze dzieci, osoby starsze, pracowników służby zdrowia na pierwszej linii frontu i wszystkich innych przed kolejną pandemią. Jest to nasz obowiązek i odpowiedzialność wobec ludzkości”.

Rezolucja określa kilka kroków, które należy podjąć, aby świat mógł iść naprzód i przygotować się do wdrożenia porozumienia w sprawie pandemii. Obejmuje ona rozpoczęcie procesu opracowania i negocjacji załącznika do porozumienia, który ustanowi system dostępu do patogenów i podziału korzyści (PABS) poprzez międzyrządową grupę roboczą (IGWG). Wyniki tego procesu zostaną rozpatrzone podczas przyszłorocznego Światowego Zgromadzenia Zdrowia. Po przyjęciu załącznika PABS przez Zgromadzenie Porozumienie w sprawie pandemii zostanie otwarte do podpisu i rozpatrzenia w celu ratyfikacji, w tym przez krajowe organy ustawodawcze. Po ratyfikacji przez 60 państw Porozumienie wejdzie w życie.

Ponadto państwa członkowskie poleciły IGWG podjęcie kroków w celu utworzenia koordynującego mechanizmu finansowego na rzecz zapobiegania pandemiom, gotowości i reagowania na nie oraz globalnej sieci łańcucha dostaw i logistyki (GSCL) w celu „wzmocnienia, ułatwienia i usunięcia barier oraz zapewnienia sprawiedliwego, terminowego, szybkiego, bezpiecznego i przystępnego cenowo dostępu do produktów zdrowotnych związanych z pandemią dla krajów potrzebujących pomocy w sytuacjach zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym, w tym w sytuacjach pandemii, oraz w celu zapobiegania takim sytuacjom”.

Zgodnie z umową producenci farmaceutyków uczestniczący w systemie PABS będą odgrywać kluczową rolę w zapewnieniu sprawiedliwego i terminowego dostępu do produktów zdrowotnych związanych z pandemią, udostępniając WHO „szybki dostęp do 20% swojej rzeczywistej produkcji bezpiecznych, wysokiej jakości i skutecznych szczepionek, środków terapeutycznych i diagnostycznych przeciwko patogenowi wywołującemu stan zagrożenia pandemicznego”. Dystrybucja tych produktów do poszczególnych krajów będzie odbywać się na podstawie oceny ryzyka dla zdrowia publicznego i potrzeb, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb krajów rozwijających się i krajów wspieranych w ramach GSCL.

Porozumienie dotyczące pandemii jest zgodne z Międzynarodowymi przepisami zdrowotnymi, których zmiany zostały przyjęte przez rządy podczas zeszłorocznego Światowego Zgromadzenia Zdrowia w celu wzmocnienia międzynarodowych zasad dotyczących wykrywania, zapobiegania i reagowania na ogniska chorób.

Dr Tedros podziękował Biuru Międzyrządowego Organu Negocjacyjnego (INB) za koordynację i ułatwienie procesu opracowania i negocjacji porozumienia w sprawie pandemii. Dyrektor generalny WHO pochwalił również niestrudzoną pracę i doskonałość zespołu Sekretariatu WHO, który wspierał Biuro i państwa członkowskie pod kierownictwem dr Michaela Ryana i dr Jaouada Mahjour.

„Zgromadzono niezwykle utalentowany, doświadczony i zmotywowany zespół WHO, aby wesprzeć wizję rządów dotyczącą opracowania tego historycznego porozumienia w sprawie pandemii” – powiedział dr Tedros. „Ta grupa osób, reprezentująca tak wiele krajów i regionów świata, zasługuje na ogromne uznanie i podziękowania społeczności międzynarodowej za to, co zrobiła, aby świat stał się bezpieczniejszy dla przyszłych pokoleń”.

INB powstało w grudniu 2021 r. podczas specjalnej sesji Światowego Zgromadzenia Zdrowia. Państwa członkowskie WHO dostały zadanie opracowania konwencji, porozumienia lub innego międzynarodowego instrumentu na mocy Konstytucji WHO, żeby wzmocnić gotowość, zapobieganie i reagowanie na pandemie. Członkami Prezydium INB, którzy kierowali tym procesem, byli współprzewodniczący Precious Matsoso (RPA) i ambasador Anne-Claire Amprou (Francja) oraz wiceprzewodniczący ambasador Tovar da Silva Nunes (Brazylia), ambasador Amr Ramadan (Egipt), dr Viroj Tangcharoensathien (Tajlandia) i Fleur Davies (Australia). Wśród byłych członków znaleźli się: były współprzewodniczący Roland Driece (Holandia) oraz byli wiceprzewodniczący ambasador Honsei Kozo (Japonia), Kazuho Taguchi (Japonia) i Ahmed Soliman (Egipt).

Tłumaczenie: Mora
Źródło zagraniczne: WHO.int
Źródło polskie: Nieznane.info