Trzecia Rzeczpospolita Antyspołeczna

Europejski Komitet Praw Społecznych (ECSR) w świeżo opublikowanym raporcie wytknął Polsce m.in. zbyt długie kolejki do lekarzy, za niski zasiłek dla bezrobotnych i niekorzystne zmiany dotyczące prawa do tego świadczenia.

PAP wyjaśnia, że ECSR bada wypełnianie przez państwa należące do Rady Europy zobowiązań wynikających z Europejskiej Karty Społecznej – przyjętej w 1961 r. konwencji Rady, która zawiera katalog praw człowieka o charakterze społecznym i ekonomicznym. Nasze państwo przystąpiło do konwencji w 1997 r., jednak z opublikowanego wczoraj raportu wynika, że nie respektuje w pełni jej zapisów, mimo iż mają one prawnie wiążący charakter.

Dokument obejmuje okres 2008-2011 i dotyczy przestrzegania praw obywateli do ochrony zdrowia, zabezpieczenia społecznego oraz pomocy socjalnej. Polska została wymieniona wśród krajów, w których stwierdzono wyjątkowo dużą liczbę naruszeń Karty w tych trzech dziedzinach; negatywnych jest aż 7 z 13 wniosków nas dotyczących. Wśród 38 krajów więcej negatywnych ocen zebrały Albania, Gruzja, Mołdawia, Ukraina, Rumunia i Grecja.

„Niektóre przypadki naruszeń Europejskiej Karty Społecznej przez Polskę mają już całkiem długą historię. Szczególnie negatywnie oceniamy m.in. sytuację w ochronie zdrowia w Polsce ze względu na długie kolejki do lekarzy” – powiedział główny sprawozdawca ECSR Colm O’Cinneide na konferencji prasowej w Brukseli. Według ECSR Polska nie gwarantuje równego dostępu do opieki zdrowotnej, skoro czas oczekiwania na wizytę u lekarza specjalisty, niektóre badania i zabiegi jest tak długi. Przykładowo, średni czas oczekiwania na wymianę stawu kolanowego wynosił w 2011 r. 281 dni w pilnych przypadkach oraz 451 dni, gdy zabieg nie był pilnie potrzebny. Na protezę dentystyczną czeka się u nas średnio ok. 104 dni.

Polska nie zapewnia też odpowiedniego poziomu zasiłku dla bezrobotnych – jego minimalna wysokość nie przekracza 40 proc. średniego dochodu netto, który według Eurostatu wynosił w 2011 r. równowartość 209 euro. Niezgodne z Kartą było też skrócenie czasu, w którym przysługuje zasiłek: z 18 do 6 miesięcy (w niektórych przypadkach do 12 miesięcy).

Prawo do równego traktowania obywateli innych stron Karty w dziedzinie świadczeń zabezpieczenia społecznego (jak np. zasiłki rodzinne) również nie jest w Polsce w pełni respektowane, z uwagi na brak dwustronnych umów w tej sprawie z niektórymi krajami spoza UE. Ponadto wymagany czas zamieszkania w Polsce, po którym obywatele innych państw będących stronami konwencji mogą uzyskać dostęp do usług i świadczeń pomocy społecznej, jest nadmiernie długi.

Według przewodniczącego ECSR Luisa Jimeny Quesady z raportu wyłania się niepokojący obraz. Polityka zaciskania pasa negatywnie wpłynęła na systemy zabezpieczenia społecznego. Część reform wdrażanych w niektórych krajach UE zgodnie z zaleceniami Europejskiego Banku Centralnego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego i Komisji Europejskiej jest sprzecznych z Europejską Kartą Społeczną – zwrócił uwagę Quesada, jako przykład podając cięcia emerytur w Grecji. W obliczu kryzysu nasiliła się także dyskryminacja imigrantów (pod pretekstem walki z tzw. turystyką zasiłkową), a ponadto ograniczanie prawa do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zwłaszcza w małych i średnich przedsiębiorstwach.

Źródło: Nowy Obywatel