Sygnały zauważone – 17.05.2025
Przegląd bieżących wiadomości z kraju i ze świata z Serwisu Informacyjnego „Myśli Polskiej”.
Polska. O północy rozpoczęła się cisza przed wyborami prezydenckimi, która potrwa do zakończenia głosowania w niedzielę. W czasie ciszy wyborczej nie można publikować sondaży i agitować na rzecz kandydatów. Zakaz obowiązuje też w internecie. Za złamanie ciszy grozi grzywna.
Polska. Ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Bodnar stwierdził: „Nie po to walczyliśmy, żeby dać Rosjanom, co chcą! Rosja rozumie tylko siłę i poprzez siłę musi zostać zmuszona do zawieszenia broni, do pokoju, do poszanowania porządku międzynarodowego”.
Polska. Policja zatrzymała siedmiu członków gruzińskiej mafii. funkcjonariusze zatrzymali siedem osób, w tym sześciu mężczyzn. Wszyscy są w wieku do 33 do 50 lat. Okazało się, że zatrzymani Gruzini, nie są „zwykłymi rzezimieszkami”, ale ludźmi wysoko postawionymi w rosyjskiej i gruzińskiej hierarchii mafijnej. Rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński stwierdził: „Jedna z zatrzymanych osób ma stopień wora – to jest książę w hierarchii bandyckiej. To osoba mafijna, bardzo niebezpieczna”.
Polska. Deportacja Gruzinów. Doszło do największego przymusowego powrotu cudzoziemców drogą lotniczą w tym roku. Z Polski odesłanych zostało 41 obywateli Gruzji, którzy zostali przetransportowani do Tbilisi samolotem czarterowym z Radomia. Akcja była koordynowana przez Straż Graniczną we współpracy z agencją Frontex. Były to osoby z wyrokami za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, posiadanie środków odurzających, kradzieże, bójki i pobicia oraz pomocnictwo w przekroczeniu granicy państwowej wbrew przepisom. Tylko przez rok służby zatrzymały 587 Gruzinów podejrzanych o popełnienie łącznie 1420 przestępstw.
Unia Europejska. „Financial Times” poinformował, że 6 czerwca wygasną unijne zasady w sprawie bezcłowego importu produktów rolnych z Ukrainy, a nowe reguły zakładają wyższe cła. Według danych Eurostatu w 2021 roku do UE trafiło ok. 15 000 ton cukru. Rok później, czyli w większej mierze już po wybuchu wojny – 148 000 ton. Natomiast już w 2023 roku, ta liczba skoczyła do blisko 0,5 mln ton. Jest to wzrost o 2240% względem średniej z lat 2016–2021″. Serwis agropolska,pl podawał, że tylko od stycznia do 14 sierpnia 2023 roku import mięsa drobiowego skoczył do ok. 155 000 ton, co oznacza wzrost o 75%. w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku.
Stany Zjednoczone. Prezydent USA Donald Trump zapowiedział konieczność spotkania z Władimirem Putinem, aby rozwiązać konflikt na Ukrainie. Prezydent USA Donald Trump powiedział: „Musimy się spotkać. On i ja musimy się spotkać i myślę, że to rozwiążemy – a może i nie, ale przynajmniej będziemy to wiedzieć. A jeśli nie rozwiążemy tego, to będzie bardzo ciekawie”.
Stany Zjednoczone. Bank Światowy poinformował, że Syria uregulowała swoje zadłużenie w wysokości 15,5 mln dolarów i ponownie kwalifikuje się do otrzymywania środków z funduszy międzynarodowych. Płatności na rzecz Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (IDA) dokonały Arabia Saudyjska i Katar.
Stany Zjednoczone. Prezydent USA zdecydowały się na zniesienie sankcji przeciwko Syrii, i nie konsultowały tego z Izraelem. Prezydent USA Donald Trump uzasadnił swoją decyzję tym, że bez zniesienia sankcji Syria „nie miałaby szans na sukces”. Chwalił także nowego prezydenta Syrii Ahmada asz-Szarę, jako „silnego lidera”. W kontekście izraelskich planów ofensywy w Strefie Gazy, prezydent Donald Trump nie zajął jednoznacznego stanowiska, ale podkreślił jednak kilkukrotnie potrzebę pomocy Palestyńczykom. Konserwatywna i nacjonalistyczna prasa w Izraelu krytykuje obecną politykę prezydenta USA.
Stany Zjednoczone. Pierwszy od 40 lat strajk maszynistów pociągów podmiejskich poważnie zakłócił transport kolejowy między New Jersey a Nowym Jorkiem. Setki tysięcy pasażerów musiało szukać alternatywnych sposobów na pokonanie tej trasy. Główną osią konfliktu są wynagrodzenia. Związek zwraca uwagę, że jego członkowie nie otrzymali podwyżki od pięciu lat.
Stany Zjednoczone. Były dyrektor FBI James Comey opublikował na „Instagramie” zdjęcie muszli układających się w cyfry „86” i „47”. Jego wpis wywołał oburzenie, bo używana jako czasownik liczba 86 w slangu może być rozumiana jako wezwanie do pozbycia się lub zabicia kogoś, natomiast 47 oznacza 47. prezydenta, czyli Trumpa. Według słownika „Oxford English Dictionary” zwrot pochodzi z żargonu kelnerskiego, gdzie 86 było skrótem oznaczającym, że jakiegoś przedmiotu nie ma w menu, lub oznaczającym wyrzucenie klienta z lokalu. W szerszym znaczeniu obecnie ma oznaczać „pozbycie się”. Prezydent USA Donald Trump twierdzi, że wpis Comeya można odczytać jako wezwanie do jego zabójstwa. Comey usunął kontrowersyjne zdjęcie, tłumacząc, że nie zamierzał propagować agresji oraz, że był to żart. Obecny dyrektor FBI Kash Patel poinformował, że rozważa wszczęcie dochodzenia w sprawie wpisu swojego poprzednika, a dyrektor Wywiadu Narodowego Tulsi Gabbard stwierdziła, że Comey powinien „trafić za kratki”.
Rosja. Gen. Andriej Mordwiczow został nowym dowódcą Wojsk Lądowych Rosji. Zastąpił on na stanowisku odwołanego przez prezydenta Rosji Władimira Putina gen. Olega Salukowa. Generał Mordwiczow jest odznaczony Orderem „Za zasługi wojskowe” i Medalem Suworowa.
Ukraina. Szef ambasady Polskiej w Kijowie Piotr Łukasiewicz w wywiadzie dla portalu „Jewropejska” potwierdził, że jest przygotowywany kolejny polski pakiet pomocowy dla Ukrainy. W tekście jest mowa o 47. pakiecie pomocowym na sumę blisko 200 mln euro, który zostanie przekazany w najbliższych miesiącach. Łukasiewicz został zapytany przez ukraińskich dziennikarzy o możliwość przekazania przez Polskę dodatkowej partii myśliwców MiG-29. W odpowiedzi stwierdził, że „Polska stopniowo wycofuje je ze służby i przekazanie ich Ukrainie jest całkiem możliwe, a odpowiednie rozmowy już trwają”. Jak zaznaczył dyplomata poprzedni czyli 46. pakiet polskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy był wart ok. 230 mln euro. Dodał też, że od początku wojny do końca 2024 roku Warszawa wsparła Kijów ogromnymi transferami ciężkiego sprzętu wojskowego. Wymienił ponad 300 czołgów (14 Leopardów 2A4, ok. 60 PT-91 Twardy oraz ponad 250 T72M, T72M1, T72M1R), 536 różnych wozów bojowych, 136 systemów artyleryjskich różnego kalibru, a także 10 samolotów i 10 śmigłowców bojowych.
Ukraina. Przywódca Ukrainy Wołodymyr Zełenski napisał: „Rozmawiałem z Donaldem Trumpem wraz z prezydentem Macronem, kanclerzem federalnym Merzem, premierami Starmerem i Tuskiem. Rozmawialiśmy o spotkaniu w Stambule. Ukraina jest gotowa podjąć jak najszybsze kroki w celu zaprowadzenia prawdziwego pokoju i ważne jest, aby świat zajął zdecydowane stanowisko”. Brytyjski premier Keir Starmer poinformował, że rozmawiał z prezydentem USA Donaldem Trumpem na temat ukraińskiego stanowiska dotyczącego pokoju.
Watykan. Papież Leon XIV podjął decyzję, że może udostępnić teren Watykanu, aby zorganizować w tym miejscu bezpośrednie spotkanie na linii Rosja-Ukraina, które mogłoby przyczynić się do zakończenia krwawej wojny. Informacje o stanowisku papieża Leona XIV przekazał w piątek kardynał Pietro Parolin.
Watykan. Papież Leon XIV przyjął w Watykanie zwierzchnika ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego arcybiskupa Światosława Szewczuka. Ukraina lobbuje na rzecz przyjazdu nowego papieża do Kijowa. Abp. Szewczuk stwierdził: „Potrzebujemy wizyty papieża na Ukrainie, jego obecności wśród nas. Chcemy pokazać mu nasze rany, chcemy, żeby pojechał modlić się w Buczy”. Watykański Sekretarz Stanu kard. Pietro Parolin powiedział, że jest „zbyt wcześnie, by myśleć o wizycie papieża w Kijowie”.
Albania. W Tiranie rozpoczyna się szczyt Europejskiej Wspólnoty Politycznej. Hasłem VI Szczytu Europejskiej Wspólnoty Politycznej (EPC) jest „Nowa Europa w Nowym Świecie”. W spotkaniu uczestniczy ponad 40 państw. W rozmowach wezmą udział między innymi: szefowa dyplomacji UE Kaja Kallas, przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, prezydent Francji Emmanuel Macron, premier Wielkiej Brytanii Keir Starmer, kanclerz Niemiec Friedrich Merz, prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan, premier Włoch Giorgia Meloni, przywódca Ukrainy Wołodymyr Zełenski, liderzy państw bałkańskich oraz szefowie rządów lub głowy państw krajów członkowskich UE. Spotkanie będzie poświęcone zagadnieniom dotyczącym „bezpieczeństwa Europy i ochrony wartości demokratycznych w kontekście walczącej Ukrainy”. Przebywajaca w Albanii szefowa dyplomacji UE Kaja Kallas stwierdziła: „Wszyscy byli gotowi na spotkanie na najwyższym szczeblu, ale Putin chyba nie odważył się przyjechać. Bagatelizowanie tego pokazuje, że (Rosjanie – red.) ) nie traktują tych rozmów poważnie. Cały świat zobaczył, że Rosja sobie pogrywa”.
Estonia. W Tallinnie ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Danii, Estonii, Islandii, Łotwy, Polski, Norwegii, Szwecji, Finlandii i Niemiec podpisali memorandum w sprawie ochrony podmorskiej infrastruktury na Morzu Bałtyckim. Dokument zakłada zacieśnienie współpracy w celu zwiększenia odporności kabli i rurociągów na dnie morskim, zapewnienie bezpieczeństwa łańcuchów dostaw, monitorowanie podwodnych zagrożeń oraz rozwój możliwości szybkich napraw. Szef MSZ Litwy Kęstutis Budrys powiedział: „Agresywne działania Rosji muszą spotkać się ze stanowczą odpowiedzią, a statki naruszające prawo nie będą mogły bezkarnie wracać do rosyjskich portów”.
Litwa. W Wilnie odbył się kolejny protybetański protest. Robertas Mazeika z rupy Wsparcia Tybetu powiedział: „Musimy traktować Chiny tak samo, jak traktujemy Rosję. […] Chiny wspierają wojnę w Ukrainie. To nie dotyczy tylko Tybetańczyków”. Stosunki między Wilnem a Pekinem pogorszyły się w 2021 roku po otwarciu w stolicy Litwy przedstawicielstwa Tajwanu. Biuro w Wilnie w języku litewskim i angielskim nazywa się „tajwańskim”.
Łotwa. Łotwa zakazuje światowej sławy muzykowi Goranowi Bregovićowi wjazdu do tego kraju. Goranowi Bregović został uznany, za „zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego”. Zakaz objął również rosyjsko-litewską piosenkarkę Kristine Orbakaitė. Decyzja została podjęta na podstawie oceny łotewskiej Służby Bezpieczeństwa Państwowego i podpisana przez szefa MSW Łotwy Rihardsa Kozlovskisa. O sprawie napisał red. Jacek Mędrzycki.
Portugalia. Tysiące pacjentów nie zostało przyjętych w piątek na wizyty lekarskie oraz zabiegi z powodu strajku personelu medycznego w publicznych placówkach służby zdrowia w Portugalii. Do protestu przyłączyli się też pracownicy administracji szpitali i personel pomocniczy. Głównym postulatem strajkujących jest poprawa warunków pracy, w szczególności kilkuprocentowe podwyżki płac oraz usprawnienie mechanizmu awansów zawodowych.
Szwecja. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Szwecji poinformowało o śmierci dyplomaty, który był podejrzewany o współpracę z obcym wywiadem. Ok. 50-letni urzędnik przez większość swojego zawodowego życia pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, przez kilka ostatnich lat piastował wysokie stanowisko w resorcie i pełnił służbę w kilku krajach. W ostatnim czasie był ambasadorem w jednym z państw, które jak podkreślają media, ma „bardzo napięte stosunki” z Zachodem. Sprawa dyplomaty według RMF FM24 ma związek z ubiegłotygodniowym nagłym odejściem ze stanowiska doradcy premiera ds. bezpieczeństwa Tobiasa Thyberga. Dyplomata został zwolniony ze stanowiska kilkanaście godzin po nominacji, gdy media ujawniły istnienie jego intymnych zdjęć w aplikacji randkowej LGBT+.
Turcja. W Stambule odbyły pierwsze od trzech lat bezpośrednie rozmowy Rosji i Ukrainy. Przewodniczył im szef MSZ Turcji, Hakan Fidan, a w rozmowach uczestniczył szef tureckiego wywiadu Ibrahim Kalin. Jak podaje Reuters szef rosyjskiej delegacji Władimir Miedinski oświadczył, że jest zadowolony z rozmów ze stroną ukraińską w Stambule. Potwierdził plan przeprowadzenia wymiany jeńców: 1000 na 1000 osób. Szef MON Ukrainy Rustem Umierow powiedział: „Celem naszych rozmów było omówienie wstrzymania ognia, wymiana jeńców i również potencjalnie przygotowujemy spotkanie na poziomie liderów krajów”. Przed rozpoczęciem rozmów z delegacjami USA i Turcji strona ukraińska rozmawiała z przedstawicielami państw europejskich – Francji, Wielkiej Brytanii i Niemiec. Rozmowy delegacji Ukrainy i Rosji zostały przerwane już po niecałych dwóch godzinach. Powodem było postawienie przez stronę rosyjską żądań, które ukraińscy przedstawiciele uznali za „nierealistyczne i dalece wykraczające poza wcześniej omawiane kwestie”. Rozmowy, prowadzone za zamkniętymi drzwiami, odbywały się pod auspicjami Turcji. Szef rosyjskiej delegacji Władimir Miedinski przekazał, że Kijów wystąpił o rozmowy na poziomie przywódców państw – Władimira Putina i Wołodymyra Zełenskiego. Moskwa zapowiedziała też, że chce kontynuować rozmowy. Obie strony mają przedstawić szczegóły swojej koncepcji na temat przyszłego zawieszenia broni.
Izrael. W izraelskich atakach na Strefę Gazy w piątek zgięło 108 osób – poinformowały władze lokalne, cytowane przez agencję AP. Wśród zabitych jest 31 dzieci i 27 kobiet, są setki rannych – podało ministerstwo zdrowia Strefy Gazy. Armia izraelska powiadomiła wieczorem, że szeroko zakrojone ataki są początkiem nowej ofensywy Rydwany Gideona, której celem jest pokonanie Hamasu i uwolnienie zakładników.
Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA). Prezydent USA Donald Trump ogłosił, że podczas jego wizyty zawarto umowy między Stanami Zjednoczonymi a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi o łącznej wartości przekraczającej 200 miliardów dolarów. Jednym z kluczowych kontraktów jest porozumienie o wartości 14,5 miliarda dolarów między firmami Boeing, GE Aerospace i liniami lotniczymi Etihad.
Libia. Według stacji NBC News administracja prezydenta USA Donalda Trumpa miała opracować projekt trwałego przesiedlenia miliona Palestyńczyków ze Strefy Gazy do Libii. Departament Stanu USA stanowczo zaprzeczył tym informacjom, określając je jako „całkowicie nieprawdziwe”. Według doniesień, projekt jest na zaawansowanym etapie, a rozmowy z libijskimi przywódcami już miały miejsce. W zamian za przyjęcie Palestyńczyków, Libia mogłaby odzyskać miliardy dolarów zamrożonych przez Stany Zjednoczone ponad dekadę temu. Przedstawiciel Hamasu Basem Naim oświadczył, że jego organizacja nie była świadoma, że takie rozmowy miały miejsce. Podkreślił silne przywiązanie wszystkich Palestyńczyków do ich ojczyzny.
Autorstwo: łj, mj, sp
Ilustracja: WolneMedia.net (CC0)
Źródło: MyslPolska.info