Śledztwo ws. przyczyny śmierci Pablo Nerudy

CHILE. 2 czerwca chilijskie władze zdecydowały, że zostanie wszczęte śledztwo w sprawie śmierci laureata Literackiej Nagrody Nobla za rok 1971 Pablo Nerudy. Decyzja została podjęta w związku z zeznaniami kwestionującymi jego zgon na raka w 1973 roku i sugerującymi, że było to morderstwo.

Sędzia Mario Carroza przyjął wniosek złożony 31 maja przez sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Chile Guillermo Teilliera, który uznał za moralny obowiązek zbadanie przyczyn śmierci Nerudy. Nastąpiła ona w dwa tygodnie po zamachu stanu, w czasie którego zginął przyjaciel poety, ówczesny socjalistyczny prezydent Salvador Allende. Według wersji oficjalnej Neruda, zaprzyjaźniony z Allendem poeta i dyplomata, zmarł 23 września 1973 roku w następstwie raka prostaty w klinice w Santiago, gdzie był hospitalizowany.

Na początku maja były sekretarz i kierowca Nerudy Manuel Araya oświadczył, że pisarz został zamordowany, bo nielegalne władze nie chciały dopuścić, aby na wychodźstwie stał się renomowanym przeciwnikiem dyktatury, która trwała do roku 1990. Według Arai Neruda powiedział mu, że zaalarmował go tajemniczy zastrzyk, który mu zrobiono w środku nocy w klinice.

Innym świadectwem jest wypowiedź dawnego ambasadora Meksyku w Chile Gonzalo Martineza, który odwiedził chorego na kilka dni przed śmiercią. W wywiadzie dla AFP Martinez potwierdził, że nie widział wielkiej różnicy między stanem Nerudy wówczas, gdy po raz pierwszy miał z nim kontakt, a czasem, gdy widział go, jak się okazało, tuż przed śmiercią.

Sędzia Carroza zajmuje się już wznowionym śledztwem w sprawie Salvadora Allende, który poniósł śmierć w dniu zamachu stanu 11 września 1973 r. Pod koniec maja dokonano ponownej ekshumacji szczątków prezydenta, która ma pomóc ustalić, czy popełnił samobójstwo, czy też został zamordowany.

Opracowanie: Jarosław Klebaniuk
Źródło: Lewica