Samice mają penisy, a samce waginy

W świecie zwierząt to samce mają penisy, a samice waginy. Jak w wielu dziedzinach tak i tutaj istnieje jednak wyjątek od reguły: chodzi o 4 gatunki owadów, dla których utworzono osobny rodzaj Neotrogla.

W 2010 r. Rodrigo Ferreira z Universidade Federal de Lavras zebrał w jaskiniach na wchodzie Brazylii 4-mm owady. Wysłał je do Charlesa Lienharda z Muzeum Miejskiego w Genewie. Panowie szybko zorientowali się, że mimo przynależności do rzędu psotników (Psocoptera) są to gatunki nieznane nauce.

Naukowcy zaobserwowali, że w czasie kopulacji samice zawsze znajdują się na górze. Lienhard dostrzegł penisopodobny narząd, który samice wprowadzają głęboko w partnera i nadał mu nazwę ginosom.

Po wstępnych ustaleniach Szwajcar poprosił o konsultacje Kazunoriego Yoshizawę z Uniwersytetu Hokkaido. Specjalista z Kraju Kwitnącej Wiśni stwierdził, że ginosom jest wzwodny. U 3 gatunków częściowo pokrywają go kolce, a u 4. występują drobne włoski. Samce są wyposażone w waginopodobną komorę z kieszeniami w ścianach (jak można się domyślić, to w nie wpasowują się kolce). Gdy kiedyś Yoshizawa spróbował rozdzielić kopulującą parę, rozerwał samca, a samica nadal pozostała zakotwiczona w jego pochwie.

Ginosom nie umożliwia wytrysku, działa jak odkurzacz zasysający plemniki samca. Kopulacja może trwać nawet 70 godzin.

„Zazwyczaj nowa struktura ewoluuje jako modyfikacja czegoś wcześniej istniejącego. Wyewoluowanie takich nowości (jak ginosomy) to bardzo rzadkie zjawisko” – podkreśla Yoshizawa.

Skąd więc taki wynalazek? Autorzy artykułu z pisma Current Biology przypuszczają, że chodzi o habitat Neotrogla – jałowe jaskinie, gdzie jedynym źródłem pożywienia są padłe nietoperze i odchody tych ssaków. Gdy Yoshizawa przeprowadził sekcję samców Neotrogla, stwierdził, że w spermatoforach występują nie tylko plemniki, ale i składniki odżywcze. Posługując się ginosomami, samice mogą więc pozyskać od samców pokarm, a kolce nie pozwalają „bufetowi” odejść przed końcem posiłku.

Autor: Anna Błońska
Na podstawie: New Scientist
Źródło: Kopalnia Wiedzy