Krzyże pozostaną we włoskich szkołach

18 marca Włochy wygrały przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka w Strasburgu, który rozpatrywał ich odwołanie od poprzedniego orzeczenia Trybunału, sprzeciwiającego się obecności krzyży w szkołach. Wielka Izba Trybunału 15 głosami za i przy 2 głosach sprzeciwu ostatecznie uznała, że wieszanie krzyży w szkołach nie stanowi naruszenia prawa do wolności ani nie jest elementem „indoktrynacji”.

Przedstawiciele rządu Silvio Berlusconiego oświadczyli, że są bardzo usatysfakcjonowani wyrokiem, który został wydany w reakcji na odwołanie włoskiego rządu od orzeczenia z listopada 2009 roku. Wówczas sędziowie ze Strasburga stwierdzili, że „wieszanie krzyży w klasach szkolnych to naruszenie prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz wolności religijnej uczniów”. Orzeczenie to Trybunał wydał wtedy w związku ze skargą na obecność krzyża, złożoną przez Soile Lautsi, mieszkającą niedaleko Padwy obywatelkę włoską, pochodzącą z Finlandii. Ponadto Trybunał nakazał wtedy państwu włoskiemu wypłatę kobiecie odszkodowania w wysokości 5 tysięcy euro za straty moralne.

Analizując odwołanie włoskiego rządu, złożone przy pełnym poparciu Watykanu i Konferencji Episkopatu, Trybunał w Strasburgu przychylił się do przedstawionej w nim tezy o tym, że nie istnieją elementy świadczące o możliwym wpływie obecności krzyża w klasach szkolnych na uczniów. Obecność krzyża w klasach szkolnych „nie może być uważana za indoktrynację ze strony państwa” – orzekł Trybunał, dodając, że krzyż jest „symbolem zasadniczo biernym”, a jego wpływu na uczniów nie można porównywać do aktywności dydaktycznej nauczycieli.

Jednocześnie Trybunał podkreślił, że nie należy do jego kompetencji zajmowanie stanowiska w debacie na temat wartości symbolu krzyża. W orzeczeniu stwierdził, że „efektom wyeksponowania krzyża nie należy nadawać aż tak dużej rangi, gdyż obecność ta nie jest związana z obowiązkowym nauczaniem chrześcijaństwa”.

Minister spraw zagranicznych Włoch Franco Frattini oświadczył w reakcji na stanowisko Strasburga, że wyrok ten przyjmuje z wielką satysfakcją. Powiedział: „Dzisiaj wygrało odczucie ludów Europy, ponieważ decyzja ta wyraża przede wszystkim głos obywateli w obronie własnych wartości i swojej tożsamości”. Wyraził pragnienie, by po tym orzeczeniu Europa powróciła do podejmowania z taką samą odwagą kwestii tolerancji i wolności religijnej.

Włoska minister oświaty Mariastella Gelmini powiedziała, że z przedstawionym stanowiskiem „utożsamia się większość narodu włoskiego oraz ogłosiła wielkie zwycięstwo na rzecz obrony niezbywalnego symbolu historii i tożsamości kulturowej naszego kraju”. Powiedziała: „Krzyż stanowi syntezę wartości chrześcijaństwa, zasad, na których opiera się kultura europejska i sama cywilizacja zachodnia: poszanowania dla godności osoby ludzkiej i jej wartości. To zatem symbol, który łączy, a nie dzieli, a jego obecność, także w klasach szkolnych, nie stanowi zagrożenia ani dla świeckości państwa, ani dla wolności religijnej.”

Opracowanie: Jarosław Klebaniuk
Źródło: Lewica